Jedan od najunosnijih biznisa u Makedoniji — posredovanje za dobijanje bugraskih pasoša, prilično je dobro razvijen i u Srbiji, još od ulaska Bugarske u Evropsku uniju 2007. godine, kad je krenula navala za „papirom“ koji otvara vrata sve zatvorenije Unije.
Prema nekim podacima, u prvom naletu čim je Bugarska postala članica EU, oko 30.000 građana Srbije konkurisalo je za državljanstvo susedne nam države. Istovremeno, javili su se i brojni posrednici koji za određenu novčanu sumu, navodno, ubrzavaju proceduru koja traje između jedne i tri godine.
Vladimir Zaharijev, predsednik opštine Bosilegrad i Nacionalnog saveta bugarske nacionalne manjine u Srbiji, kaže za Sputnjik da zbog toga što sa bugarskim pasošem građani Srbije mogu da se zaposle u zemljama EU, mnogo njih i koji ispunjavaju i koji ne ispunjavaju uslove, traže bugarsko državljanstvo.
Usled navale, pojavili su se određeni „loši ljudi“ koji su zainteresovanim građanima Srbije uzimali ne male pare ne bi li im „sredili papire“, a među kojima je mnogo prevaranata.
„Onda smo mi i kao opština i kao Nacionalni savet rešili da im pomognemo s ciljem da se niko ne okoristi bugarskom nacionalnom manjinom i da sprečimo takve ljude da im za to uzimaju pare. Tako da se opština od 2008, 2009. godine ubacila da im potpuno besplatno, logistički pomogne. Dođete, besplatno se prijavite, obrade se dokumenti, ako imate pravo (na državljanstvo) usmerimo vas gde da prevedete dokumenta, odvedemo vas u Sofiju u nadležnu agenciju da predate dokumenta, a tamo samo treba da platite takse. Mi od toga nemamo ništa. To je zasmetalo određenim strukturama i one i dan danas biju po nama. To su Bugari za pare, kvazibugari“, kaže Zaharijev.
Prema njegovim rečima, interesovanje za bugarske pasoše je bilo veliko i oni su pomogli mnogim ljudima da ne budu „očerupani“. Više od 5.000 ljudi podnelo je preko opštine Bosilegrad i Nacionalnog saveta bugarske manjine zahteve za dobijanje državljanstva.
Građani Srbije i danas, kaže Zaharijev, sporadično podnose zahteve za dobijanje bugarskog državljanstva, dok je najveća navala za bugarskim pasošima bila pre godinu do dve.
Zaharijev objašnjava da oni koji imaju bugarsko poreklo, odnosno mogu da u opštinskim ili crkvenim knjigama nađu dokaze da su im baba ili deda, ili neki drugi bliski članovi porodice bili Bugari, lako mogu da dobiju bugarske papire.
Osim bugarskog državljanstva, građani Srbije, pretežno iz Vojvodine, zainteresovani su za dobijanje i rumunskog, a posebno mađarskog državljanstva. Otkad je 2010. godine u Mađarskoj usvojen Zakon o pojednostavljenom postupku sticanja mađarskog državljanstva, za samo dve godine je u konzulatu u Subotici podneseno oko 37.000 molbi za sticanje državljanstva.
U poslednje vreme, mađarsko državljanstvo interesantno je i zbog toga što otvara mogućnost apliciranja za povoljne kredite za pospešivanje privrede u Vojvodini, koje daje Vlada Mađarske.
Da bi zainteresovani građanin Srbije dobio mađarsko državljanstvo nije bitna njegova nacionalna pripadnost, već da su mu preci živeli na teritoriji Mađarske, kao i da govore mađarski jezik. Poznavanje mađarskog jezika je glavna prepreka za brzo sticanje državljanstva te zemlje EU.
Pasoš zemalja EU koji je najzastupljeniji među građanima Srbije svakako je hrvatski koji je otvarao mnoga vrata evropskih zemalja EU i pre nego što je „najmlađa članica“ zvanično postala punopravna članica Unije. Zbog sve teže ekonomske situacije u Srbiji, ni preživele žrtve „Oluje“ i „Bljeska“ nisu gadljive na „putovnicu“.
