„Strah i nelagoda među Srbima na KiM“: Pismo ambasadorima Kvinte, UNMIK-u, Euleksu i komandi Kfora
© Sputnik / Dejan Simić
Pratite nas
Bivši gradonačelnik Leposavića Zoran Todić uputio je pismo ambasadorima zemalja Kvinte, šefovima Misije EU u Prištini, UNMIK-a, OEBS-a, Euleksa, kao i komandantu KFOR-a, u vezi sa odlukom vlade privremenih prištinskih institucija o eksproprijaciji zemljišta na severu tzv. Kosova čiji su vlasnici Srbi, a koja se nalazi na teritoriji te opštine.
„Pravo svojine u vašim državama je neprikosnoveno i apsolutno i poznato vam je da je zadiranje u njega moguće izuzetno i na osnovu strogih i preciznih zakonskih propisa i procedura. Zakon o eksproprijaciji nepokretne imovine (03/L-139) je takođe jedan od takvih zakona, vrlo precizan, sa jasno definisanim procedurama, razlozima i mogućnostima za eksproprijaciju imovine. Međutim, njegova primena od strane trenutne vlade pokazuje da on ne važi i ne primenjuje se jednako za sve na tzv. Kosovu“, naveo je Todić u pismu u koje je Tanjug imao uvid.
Odluke o eksproprijaciji unose strah i nelagodu
Todić je početkom novembra zajedno sa ostalim predstavnicima Srba sa severa KiM napustio prištinske institucije, zbog navoda da su izloženi neprestanom i kontinuiranom teroru i institucionalnom nasilju.
On je dodao da je kao bivši predsednik opštine Leposavić, koja je u međuvremenu raspuštena od strane vlade u Prištini, dužan da „na ovaj način način ukaže na niz problematičnih odluka i aktivnosti vlade u Prištini vezanih za postupke eksproprijacije zemljišta na teritoriji opštine Leposavić“ koje, osim što „brinu vlasnike pogođene imovine“, unose „strah i nelagodu“ kod svih ostalih stanovnika.
„Kao što vam je verovatno poznato, vlada je donela odluku br.01/119 od 16.01.2023. godine, kojom se odobrava proglašenje od posebnog javnog interesa nepokretnosti vlasnika, odluku br.02/124 od 02.02.2023. godine, kojom se odobrava zahtev na sopstvenu inicijativu za eksproprijaciju na nepokretnostima koje se nalaze na teritoriji opština Leposavić i Zubin Potok, koje imaju za cilj da se izgrade infrastrukturni projekti za javni interes, kao i odluku 01/124 od 02.02.2023. godine, kojom se ovlašćuje Ministarstvo prostornog planiranja, životne sredine i infrastrukture, da izvrši pripremne radove na nepokretnostima koje se nalaze u katastarskim zonama Dren i Lešak u opštini Leposavić“, podsetio je Todić.
Po njegovim rečima, donošenje takvih odluka od strane vlade u Prištini predstavlja kršenje Zakona o eksproprijaciji, Ustava i Međunarodnih konvencija kojima se reguliše postupak eksproprijacije i iza kojih se, kako je dodao, krije namera za ostvarivanje određenih političkih ciljeva, ali i prikrivanje već preduzetih nezakonitih aktivnosti i mera prilikom izgradnje postojećih baza specijalne policije na koje je Vladi ukazano i od strane međunarodnih predstavnika.
„Odredba člana 4. Zakona o eksproprijaciji jasno predviđa u koje svrhe se može preduzeti postupak eksproprijacije kada je organ eksproprijacije Vlada. U svakom od ovih slučaja javni interes se vezuje isključivo za ekonomski interes i blagostanje građana, poput izgradnje objekata za obezbeđenje javnog obrazovanja, zdravstva i usluga socijalne zaštite, izgradnju puteva, rudnika, energetskih postrojenja i slično“, istakao je Todić.
Gde je javni interes
Međutim, kako je dodao, u odlukama vlade, koje, osim što su u suprotnosti u mnogo čemu odredbama Zakona o eksproprijaciji nepokretne imovine, ne može se ustanoviti povodom koje to namene se utvrđuje javni interes i sprovodi postupak eksproprijacije, a što je organ koji sprovodi eksproprijaciju shodno odredbama članova 7. i 8. istog zakona, bio dužan da navede.
„O toj nameni postoji samo naznaka, isključivo samo na osnovu onoga što u medijima govore zvaničnici Vlade, da se radi o eksproprijaciji radi izgradnje policijske i vojne baze. Kroz to se jasno i jednostavno može ustanoviti da se ova eksproprijacija ne sprovodi radi izgradnje objekata u interesu vlasnika predmetnih parcela, niti stanovnika opštine Leposavić, a što je samo po sebi nelegitimno i suprotno javnom, odnosno opštem interesu“, naveo je Todić u pismu.
Kako je ocenio, eksproprijacija od strane vlade nema za cilj poboljšanje životnog standarda stanovnika opštine Leposavić, jer se postupak sprovodi u trenutku kada je opština Leposavić raspuštena i nema svoje organe, čime joj je uskraćeno da aktivno učestvuje javnoj raspravi, daje komentare i podnosi tužbe, a što je propisano članom 3. Zakona o eksproprijaciji.
„Ovakvom diskriminacijom opštine Leposavić od strane centralnih organa uskraćeno joj je pravo i na pravnu zaštitu koje je zagarantovano članom 11. Evropske konvencije o lokalnoj samoupravi koja se direktno primenjuje na osnovu člana 123. stav 3. Ustava. Preporučio bih Vam da uporedite odluke koje je ista vlada sprovela u drugim delovima tzv. Kosova npr. Prištini, Podujevu ili Prizrenu, gde je većinsko stanovništvo albansko, i gde su postupci eksproprijacije sprovedeni u skladu sa zakonom, sa načinom i postupkom nezakonite i nasilne eksproprijacije u opštinama Zubin Potok i Leposavić, gde je većinsko stanovništvo srpsko“, dodaje Todić u pismu.
Srbi - građani drugog reda za Prištinu
Naglasio je da se vrlo lako može ustanoviti da se zakon i ustav selektivno primenjuju i da postoje očigledni dvostruki standardi, što, kako je naveo, nikome na severu KiM nije nepoznato.
„Opravdano se postavlja pitanje da li i vi, kao predstavnici demokratskog i civilizovanog sveta, podržavate politiku trenutne Vlade i gospodina Kurtija da za srpsku zajednicu na tzv. Kosovu, ne važe prava koja su propisana zakonom, ustavom i međunarodnim konvencijama kojima se garantuju i štite ljudska prava, odnosno da su oni građani drugog reda za koje očigledno važe plemenska pravila na osnovu kojih im se otima imovina“, rekao je Todić.
On je u pismu podsetio da vladavina prava, kao jedan od ciljeva za koji se, kako je rekao, svih ovih godina zalažu misije kojima se obratio, i koja je ključni element za demokratizaciju tzv. Kosova na putu članstva u EU, ne poznaje duple standarde.
„Ona mora biti ista i identična prema svima i u svakom slučaju. Namera dodatne militarizacije severnog Kosova skrivene pod plaštom borbe protiv kriminala kroz navodnu eksproprijaciju, odnosno klasičnu uzurpaciju privatne imovine, izazivaju dodatno nespokojstvo kod već zabrinutih građana Leposavića, ali i svih ostalih opština na Severu KiM“, poručio je Todić.
Primorani na proteste
Prema njegovim rečima, vlasnici nepokretnosti čija je imovina pogođena nezakonitom eksproprijacijom „koja ima za cilj otimanje“ imovine, primorani su da protestuju.
„Blokirali su prilaze svojim parcelama jer kod njih postoji zabrinutost da se izgradnjom policijskih i vojnih baza želi izvršiti pritisak na njih da napuste Kosovo, kao i da izgradnja takvih objekata ima za cilj zastrašivanje i maltretiranje preostalog srpskog stanovništva na tzv. Kosovu. Na kraju, mi građani iz zajednice čija su prava direktno pogođena ovakvim nezakonitim delovanjem centralnih vlasti u Prištini, prinuđeni smo da se ovom nezakonitom i nasilnom oduzimanju privatne, ali i imovine opštine Leposavić suprotstavimo svim pravnim i ostalim demokratskim sredstvima“, rekao je Todić.
On je dodao da od onih kojima se obratio pismom, kao relevantnog i kredibilnog međunarodnog faktora, očekuje da stanu u „odbranu i zaštitu civilizacijskih i evropskih vrednosti“, što znači, kako je rekao, „da je pravo svojine apsolutno pravo koje garantovano svim međunarodnim dokumentima i da se može ograničiti po strogo propisanim zakonskim razlozima, a da se izuzetno može oduzeti ili ograničiti, što definitivno nije slučaj kada je reč o svim postupcima eksproprijacije u opštinama Leposavić i Zubin Potok“.
