Nakon što su egzaktni podaci Evrostata, statističke agencije Evropske unije, a uz Evrostat i ostalih za to nadležnih tela, razvejali mitove o demografskom bumu među Albancima u Albaniji i naročito na Kosovu i Metohiji, bumu koji navodno preti da Albance učini brojnijim od Srba… neki drugi zvanični podaci primoravaju nas da u pitanje dovedemo i tvrdnju da na Kosovu i Metohiji, prema popisu iz 2011. godine koji su bojkotovali Srbi iz četiri severne opštine, ima 1.739.825 stanovnika, odnosno 1.895.250 kako navodi američka Centralna obaveštajna agencija (CIA) u svom najnovijem „Svetskom almanahu“ (CIA World Factbook), pozivajući se na procenu iz jula 2017. godine.
Čudne kosovske brojke
Reč je o broju korisnika usluga mobilne telefonije na području Kosova i Metohije. Ova cifra mora se smatrati egzaktnom, iz prostog razloga što niko ne može na crno da se prikači na mobilnu mrežu, kao što je to moguće u slučaju, na primer, vodovoda ili struje, što će reći da je svaki korisnik mobilne mreže na njoj i registrovan, te se otuda i ukupna brojka korisnika mora smatrati relevantnom.
Zašto je to indikativno u slučaju Kosova i Metohije, u kontekstu koji spominjemo? Zato što spomenuti „Svetski almanah“ navodi da u našoj južnoj pokrajini ima — reč je o podatku iz jula 2016. godine — ukupno oko 562.000 registrovanih korisnika mobilne telefonije, a neregistrovani ne mogu da postoje. Na 100 stanovnika Kosova i Metohije, kaže statistika CIA, dolazi 31 mobilni broj.
Sam po sebi ovaj broj ne govori mnogo dok se ne ukrsti s podacima Svetske banke, zasnovanim na informacijama Međunarodne telekomunikacione unije.
Kakve to veze ima sa sumnjom u propagirani broj stanovnika Kosova i Metohije od oko 1,8 miliona stanovnika?
Osnov za sumnju počiva na tome što Svetska banka (i Međunarodna telekomunikaciona unija) navodi da je svetski prosek u 2016. godini bio 100,68 mobilnih telefona na 100 stanovnika. A na Kosovu i Metohiji na (navodnih) 100 stanovnika, dolazi više nego tri puta manje — samo 31.
Ovaj podatak je utoliko neobičniji, sumnjiviji, kada se i detaljnije stavi u kontekst. Naime, ispada da na Kosovu i Metohiji ima manje mobilnih telefona nego u ratom razorenom Avganistanu (tamošnji prosek je 62 na 100 stanovnika), Somaliji (46 na 100 stanovnika), Sudanu (70 mobilnih telefona na 100 stanovnika), u Zapadnoj obali i Gazi (78)…
Kosovski 31 mobilni telefon na 100 stanovnika još je teže prihvatljiv ako se uporedi s prosekom za Evropu i Centralnu Aziju, koji iznosi 126 mobilnih telefona na 100 stanovnika i ako se uporedi s prosekom za „zemlje u krhkoj i konfliktnoj situaciji“ (postoji i takva statistika) od 67 mobilnih telefona na 100 stanovnika, za „teško zadužene siromašne zemlje“ (66), za „najmanje razvijene države po klasifikaciji UN“ (67), najzad, drastično je niži čak i od podsaharske Afrike, sinonima za tehnološku i svaku drugu zaostalost, gde na 100 stanovnika dolaze 73 mobilna telefona.
Slična se slika dobija i kada sagledamo region. U Bosni i Hercegovini na 100 stanovnika postoji 97 mobilnih telefona, u Hrvatskoj 105, u Crnoj Gori 166, u Srbiji 130, u Sloveniji 115, u Makedoniji u kojoj živi značajna albanska manjina 99, u samoj Albaniji, koja je ovde naročito interesantna zbog kulturološke podudarnosti, 115 mobilnih telefona na 100 stanovnika. A na Kosovu, da ponovimo, svega 31.
Dve mogućnosti
O čemu se radi? Postoje samo dve realne mogućnosti, ako se složimo da ovoliko odstupanje deluje izuzetno nerealno.
Prva: da je američka CIA nešto drastično pobrkala i to na tri mesta (ukupan broj mobilnih telefona, broj telefona u odnosu na broj stanovnika, rang u svetu), na stranici koja je poslednji put osvežena 14. avgusta ove godine. Ali biće da to nije slučaj. Probe radi, uporedili smo ovogodišnju brojku sa, nasumično odabranim, podatkom iz istog izvora za 2015. godinu i rezultat je identičan.
Dakle, preostaje druga mogućnost. A to je da na Kosovu i Metohiji ima daleko manje stanovnika nego što se prikazuje, pa je zato i ova (inače egzaktna) telefonska statistika u kosovskom slučaju toliko neprecizna i pokazuje toliko odstupanje od svega uporedivog. Jednostavno, tačan je broj mobilnih telefona, netačan je ukupan broj stanovnika s kojim se broj telefona upoređuje.
O koliko manje stanovnika govorimo? To je, naravno, teško odrediti preciznije, ali ako je kosovski prosek više nego tri puta manji od svetskog, regionalnog, albanskog…, pa i ako na brojku od 562.000 dodamo korisnike srpskih mobilnih mreža koji eventualno nisu ubrojani u kosovski prosek, dolazimo do mogućnosti da je Albanaca na Kosovu i Metohiji možda i za čitav milion manje nego što se tvrdi.
Prevara tolikog obima je nemoguća? Možda i jeste, ali na kosovskim izborima 2017. godine glasalo je tek nešto više od 700.000 tamošnjih Albanaca, odnosno ukupno 777.093 sa Srbima i ostalim manjinama…
Tako da i na osnovu toga mora još jednom da se postavi pitanje: koliko Albanaca zaista živi u našoj južnoj pokrajini?
(Iz teksta u nedeljniku „Pečat“)