Kuća vjernicima i mjesto slobode: Decenija Hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici /foto/
© Sputnik / Boban Novović
Pratite nas
Saborni hram Hristovog vaskrsenja u Podgorici proslavlja 10 godina od osvećenja, a tim povodom u subotu 14. oktobra u 18 časova biće upriličen svečani doček patrijarha srpskog Porfirija i desnice Svetog Spiridona Čudotvorca.
Za deset godina postojanja Hram Hristovog Vaskresenja u Podgorici postao je simbol povratka vjeri, narodnog sabiranja, hram je mjesto gdje se ne okupljaju samo vjerni ljudi, već i književnici, stvaraoci, narod ga prihvata kao neku vrstu svoje skupštine, gdje iskazuje svoj stav o svemu što ga uznemirava i što mu smeta.
Mjesto slobode
Otac Nikola Pejović, starješina Hrama Hristovog vaskrsenja, kaže za Sputnjik da kao što je Hristovo vaskrsenje temelj svakog čovjeka, kao i što je Jerusalim kao mjesto gdje se dogodilo vaskrsenje, nazivan pupkom svijeta, tako se može reći i da je Hram Hristovog vaskrsenja u Podgorici postao centar, ne samo vjernika, već i društvenih i kulturnih događaja.
Unutrašnjost Hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici.
© Sputnik / Boban Novović
„Ljudi su osjetili da je Hram mjesto slobode gdje se oni osjećaju kao kod svoje kuće. Ta sloboda se ne osjeća bez razloga i povoda, jer je Hram Hristovog vaskrsenja počeo da se gradi u jednom teškom vremenu, kada je bila inflacija, nije bilo dovoljno novaca, nemaština, čak bio je rat u okruženju. Ljudi su se od samog početka njegove gradnje ugrađivali u ovaj hram, i uz njega uzrastali. Vrhunac tog okupljanje svakako je bio događaj osvećenja kada je ovaj Hram bio centar pravoslavne vaseljene, toga dana su se ovdje okupili svi pravoslavni velikodostojnici, patrijarsi, predstavnici svih pravoslavnih crkava, ali su tu bili i predstavnici Rimokaltoličke crkve, velikodostojnici islamske vjeroispovijesti. I država Crna Gora imala je svoju delegaciju koja je prisustvovala tom činu. Bio je to jedan trenutak sabiranja kako i treba da bude u jednoj zajednici, u jednom društvu, u jednoj državi. I zaista je radost kada ljudi procjenjuju da hram jeste mjesto našeg sabiranja i u volji i u nevolji”, poručuje otac Nikola za Sputnjik.
Ovdje se čuje glas srpskih stvaralaca
Predsjednik Udruženja književnika Crne Gore Novica Đurić kaže da je Hram Hristovog vaskrsenja postao jedan od kamena temeljaca SPC u Crnoj Gori.
„Taj hram nas čuva od onih koji misle da je sve važnije od SPC, onih koji su se ‘unovčili’. Mitropolit Amfilohije je najzaslužniji za gradnju hrama koji nas brani od svih negativnosti savremenog doba. Hram je mjesto ne samo da bi se u njemu molili, već i da bismo se sreli, jer su decenijama sve kulturne inistitucije u Crnoj Gori bile zatvorene za srpske kulturne stvaraoce. U njemu se održavaju najznačajnije kulturne manifestacije, od večeri poezije, promocije knjiga, nastupa horova... Hram je postao mjesto gdje se najviše okupljaju mladi ljudi, tako i treba, neka oni ulaze u hram na velika vrata, nek osmišljavaju nove programe”, poručuje Đurić za Sputnjik.
Naš sagovornik ističe da je hram iznjedrio i Radio Svetigoru, časopis sa istim imenom a, kako kaže, daće Bog da će se formirati i televizija.
„U Hramu Hristovog vaskrsenja su procvetali srpski glasovi, osnovani brojni crkveni horovi, milina i radost je to što ih je hram unjedrio. Ne možete ne otići na manifestaciju koju hram organizuje. Evo je 10 godina od kada je mitropolit Amfilohije sa narodom udario temelje hrama. Hram je gradio on, a hram je gradio mitropolita i doveo čitav pravoslavni svijet u Podgoricu”, navodi Đurić.
Loza sa Hilandara počela da rađa
On ukazuje da je mitropoli Amfilohije razumio koliko je važno da se sabiramo u hramu kao u svojoj kući, a ne po kafanama, što su srpski stvaraoci radili u Crnoj Gori.
„Mitropolit je donio lozu sa Svete Gore i eto počela je da rađa pored hrama u Podgorici. A upozoravali su ga da to neće moći, da neće ta loza uspjeti ovdje, on je govorio da će on dati sve od sebe da se loza podigne. I eto je, daje plodove. Kada je bilo osveštenje hrama cijela pravoslavna vaseljena se sakupila ovdje, svi patrijarsi, a mitropolit ih je sve dočekao jednom trpezom mudrih i bratskih riječi i poruka, jer on drugačije nije ni znao”, prisjeća se Đurić.
Ukazuje da je i grob mitropolita Amfilohija u kripti hrama, jer je tako želio da i odatle čuje šta mladi ljudi stvaraju, a i da vidi da li idemo u pogrešnom smjeru.
Grob mitropolita Amfilohija u kripti Hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici.
© Sputnik / Boban Novović
„Mitropolit Amfilohije je uz pomoć naroda pokrenuo one veličanstvene i jedinstvene litije u hrišćanstvu, kako bi spasio svetinje, jer su političari htjeli da otmu crkve, da ih pretvore u turističke objekte, ili kao oni pedeset godina prije njih, da u njih zatvaraju stoku. Mitropolit je pokrenuo litije i uspio, zajedno sa narodom, da jedan odnarođeni režim ode sa vlasti. Hram je mjesto odakle je sve počelo i postojaće u Božijem darovanju dok god postoje ljudi koji vjeruju”, zaključuje Đurić.
Sve više turista
Predsjednik Crkvene Opštine Podgorica Radoš Kastratović ističe da je Hram Hristovog vaskrsenja postao ne samo mjesto gdje se Podgoričani i vjernici iz čitave Crne Gore mole, pa čak i iz regiona, pogotovo iz Srbije, vjernici dolaze da vide koliko je hram lijep, već je i mjesto gdje dolaze strani turisti koji posjećuju Crnu Goru.
„Hram Hristovog vaskrsenja je za desetak godina postao jedan od simbola Podgorice, ljudi hram doživljavaju kao svoju kuću. Ideja o podizanju hrama bila je i prije početka Drugog svjetskog rata, a od izgradnje Hrama Hristovog vaskrsenja Podgorica nije više među glavnim gradovima koji nemaju svoj hram. Valja napomenuti i da je pokojni mitropolit Amfilohije sa vjernim narodom ispred hrama i pokerenuo one veličanstvene litije koje su dovele do promjene vlasti u Crnoj Gori. Hram je udomio i pjesnike, muzičare, horove....Njegovo značenje prevazilazi samo smisao bogomolje. Mislim da će i u budućnosti Hram Hristovog vaskrsenja biti jedno od glavnih mjesta okupljanja Podgoričana”, ističe Kastratović.
Saborni hram Hristovog vaskrsenja u Podgorici visok je 41,5 metara i površine 1.270 kvadrata.
© Sputnik / Boban Novović
Ipak, kako kaže za Sputnjik vjernica Marija, jedna od mnogobrojnih koje redovno dolaze na liturgije, mnogo je bitnije da imate osjećaj kako vaše molitve stižu do pravog mjesta i kako se u tišini Božije kuće osjećate komotno i zaštićeni.
Saborni hram Hristovog vaskrsenja u Podgorici visok je 41,5 metara i površine 1.270 kvadrata, a na svojim kupolama nosi sedam krstova i 17 zvona, od kojih je jedno teško 11 tona i najveće je na prostoru Balkana.
Saborni hram je napravljen prema projektu dr Predraga Ristića i njegova izgradnja je trajala dvadeset godina.
Izgradnja Hrama trajala je 20 godina.
© Sputnik / Boban Novović
Osim dočeka patrijarha Porfirija u subotu 14. oktobra, u nedjelju 15. oktobra u 9 časova biće služena liturgija koju će predvoditi patrijarh Porfirije uz sasluženje više arhijereja SPC, kao i mitropolita Krfa Paksona i Diapontijskih ostrva Nektarija.
Istog dana u 13 časova patrijarh Porfirije i mitropolit Joanikije osveštaće kamen temeljac crkve Svetoga Save, kao i temelje Pravoslavne gimnazije „Sveti Sava“ čija izgradnja je počela u podgoričkom naselju Stari aerodrom. U 19 časova patrijarh srpski će posjetiti Crkvu Svetog Đorđa pod Goricom, najstarije bogoslužbeno mjesto u Podgorici, u kojoj je po predanju svetu tajnu krštenja primio Sveti Simeon Mirotočivi.
Svečana duhovna akademija povodom 10 godina od osvećenja Sabornog hrama biće održana u 20 časova na platou ispred Sabornog hrama. Besjedu će održati arhimandrit Metodije, iguman manastira Hilandar.
