Bošnjačka akademija nauka i umjetnosti (BANU), Bošnjačko nacionalno veće u Crnoj Gori, Bošnjačko nacionalno veće u Srbiji, Bošnjačka kulturna zajednica i grupa drugih bošnjačkih organizacija uputili su apel ministarstvima prosvete i kulture Crne Gore da u skladu sa svojim zakonskim ovlašćenjima i dužnostima pokrenu postupke zabrane i uklanjanja iz svojih školskih programa dve knjige „Gorski vijenac“ Petra Prvog Petrovića Njegoša i „Peščanik“ Danila Kiša.
Isti zahtev je poslat i ministarstvima u Srbiji, Bosni i Hercegovini, Makedoniji, Hrvatskoj i Sloveniji. U obrazloženju navedene inicijative navodi se da je „sadržaj navedenih knjiga godinama bio naučno-književna osnova za konstruisanje nacionalističkih i drugih anticivilizacijskih i dehumanizirajućih odnosa, posebno prema islamu i muslimanima“, piše „Dan“.
Oni krive Njegoša, jednog od najvećih srpskih i crnogorskih pisaca, kao i Kiša, člana Srpske akademije nauka i umetnosti, jevrejskog porekla, da su svojim delima, odnosno „mržnjom prema islamu i muslimanima“, stvorili izvor mržnje i sukoba između naroda koji žive na tlu bivše SFRJ.
„Posebno ističemo da je anticivilizacijska poruka navedenih knjiga doprinela da država Bosna i Hercegovina postane mesto koje je na najdrastičniji način bilo izloženo rušiteljskim nagonima dveju ključnih nacionalističkih ideologija 20. veka, odnosno velikosrpske i velikocrnogorske ideologije, koje su bile projicirane kroz agresiju protiv BiH, kada je počinjen genocid nad Bošnjacima“, navodi se, između ostalog, u obrazloženju, gde se dodaje da su pomenuta dela, osim što su nacionalistička, takođe i rasistička.
Autori inicijative porede dela Njegoša i Kiša sa Hitlerovim i dodaju i da se protive da bilo koja nagrada nosi ime pomenutih pisaca.
„U ovom kontekstu, apelujemo na Vladu Crne Gore i pozivamo premijera i ministre da ponište odluku o tzv. ’Njegoševoj nagradi‘ i da na taj način iskažu poštovanje prema muslimanskim žrtvama, Bošnjacima i Albancima, koje su počinjene u Crnoj Gori od ’istrage poturica‘, pa do ratova devedesetih godina prošlog veka“, ističu bošnjačke organizacije, koje Vladi Crne Gore daju rok od 100 dana da postupi po zahtevu, pre nego što se obrate institucijama EU, UN, kao i drugim međunarodnim organizacijama.
U Ministarstvu prosvete Crne Gore su odgovorili da ne planiraju da menjaju postojeći plan i program.
„Crna Gora je multikulturalna i multietnička zemlja koja se ponosi upravo svojim različitostima, a čijem razvoju nastavni plan i program do sad nisu bili prepreka, već naprotiv“, saopštila je za „Dan“ portparolka tog resora Milica Lekić.
