https://lat.sputnikportal.rs/20241019/najneobicniji-spomenik-kavkaski-orah-izrastao-na-avali-iz-groba-crvenoarmejca-1178448590.html

Najneobičniji spomenik: Kavkaski orah izrastao na Avali iz groba crvenoarmejca

Najneobičniji spomenik: Kavkaski orah izrastao na Avali iz groba crvenoarmejca

Sputnik Srbija

Kavkaski orah, najneobičniji je spomenik stradanja sovjetskih oslobodioca Beograda tokom Drugog svetskog rata, ali i simbol njihovog junaštva. Mnogi istoričari... 19.10.2024, Sputnik Srbija

2024-10-19T09:00+0200

2024-10-19T09:00+0200

2024-10-19T15:01+0200

srbija

srbija

srbija – politika

društvo

osam decenija od oslobođenja beograda

https://cdn1.img.sputnikportal.rs/img/07e8/0a/12/1178448753_13:0:1901:1062_1920x0_80_0_0_73527b103aa545e29f3fea349c7bf8a8.png

Oktobar 1944. vode se poslednje borbe za oslobođenje Beograda u Drugom svetkom ratu. Rame uz rame sa srpskim borcima bore se i vojnici Crvene armije, iz svih delova bivšeg Sovjetskog Saveza.Bilo je i dobrovoljaca sa Kavkaza. U džepu su, često, nosili nešto da ih podseća na rodni kraj. Jedan je u džepu nosio orah. Poginuo je na Avali, a iz njegovog šinjela niklo je drvo – kavkaski orah. I danas je tu, osam decenija kasnije, kao živi spomenik iz Drugog svetskog rata.Istoričari kažu da su kavkaski orah, pred veliki put ili odlazak u vojsku ili rat, po tradiciji, u torbice ruskih vojnika stavljale njihove majke, sestre i supruge – da ih čuva, hrani i podseća na dom koji su ostavili za sobom.Veruje se da je ovaj kavkaski orah nikao 1945. godine. I dalje daje plod, iako je već vremešan.Otporan je na zimu i mrazeve. Dolaze ovde ljudi iz cele Srbije po rasad. Dolaze i da od meštana čuju priču o hrabrom sovjetskom vojniku koji se hrabro borio za slobodu drugog naroda.Beogradska operacija, u kojoj je učestvovao i neznani junak sa Kavkaza, predstavlja jednu od najvećih i najznačajnijih bitaka na Balkanu u Drugom svetskom ratu. Više od 20.000 ljudi je poginulo, od toga oko 15.000 pripadnika nemačkih okupacionih snaga, dok je blizu 9.000 zarobljeno. U operaciji oslobađanja Beograda stradalo je i oko hiljadu sovjetskih vojnika.Ta najteža i odlučujuća bitka Drugog svetskog rata u Jugoslaviji počela je na Avali. Jugoslovenske jedinice i sovjetski 4. mehanizovani korpus kojim je komandovao general Vladimir Ždanov uspeli su da brzim prodorom razbiju jače nemačke snage na prilazima gradu, unište snažne nemačke grupacije u okolini Ralje i na Avali i da potom u silovitom nastupanju izbiju na Banjicu.Tih ratnih dana, u podnožju Avale, u jednoj predratnoj vili, na oko 200 metara od kavkaskog oraha i Avalskog puta, formirana je i sovjetska bolnica za zbrinjavanje ranjenika. U njoj su radili sovjetski vojni lekari, ali i jugoslovensko osoblje - beogradske medicinske sestre i lekari.Privremena bolnica je bila puna ranjenika. Ležali su na podovima, stepeništima... Mrtve su pokopavali u blizini, oko Avalskog puta, na mestu gde se danas nalazi kavkaski orah. Zbog toga danas kažu da je i ovo mesto grobnica neznanih junaka.Mnogo godina kasnije vlasnici parcele, tokom nekakvih radova i kopanja, ovde su pronašli zarđalo sovjetsko ordenje, medalje i satove, što svedoči da se tu nalazi zajednička grobnica Crvenoarmejaca.Danas je ovaj kavkaski orah najneobičniji spomenik stradanja sovjetskih oslobodioca Beograda tokom Drugog svetskog rata, ali i simbol njihovog junaštva. Mnogi istoričari tvrde da bez Crvene armije Beograd ne bi bio oslobođen, a Beogradskom operacijom okončana je 1.287 dana duga nemačka okupacija.Oslobodioci Beograda - maršal Sergej Birjuzov, jedan od planera Beogradske operacije i general Vladimir Ždanov, komandant Četvrtog mehanizovanog korupusa, nisu poginuli u borbama za oslobođenje srpske prestonice, ali su tu ostavili svoje živote. Beograd je tako postao i grad njihove slave i grad njihove smrti.Poginuli su 19. oktobra 1964. godine kada je, po kišnom i maglovitom vremenu, njihov avion udario u Avalu prilikom dolaska na proslavu 20. godišnjice oslobođenja Beograda.

srbija

2024

Vesti

sr_RS

srbija, srbija – politika, društvo, osam decenija od oslobođenja beograda