Sećanje na dan kada su Beogradom tutnjale preteče Formule 1 /foto/
Sećanje na dan kada su Beogradom tutnjale preteče Formule 1 /foto/
Sputnik Srbija
U znak sećanja na prvu Međunarodnu trku automobila i motocikala i vremena kada su ulicama Beograda, poput bolida Formule 1, tutnjali sportski automobili praćeni... 05.09.2024, Sputnik Srbija
U znak sećanja na prvu Međunarodnu trku automobila i motocikala i vremena kada su ulicama Beograda, poput bolida Formule 1, tutnjali sportski automobili praćeni ovacijama publike, održan je drugi po redu „Beogradski gran-pri”
U znak sećanja na prvu Međunarodnu trku automobila i motocikala, koja je u čast rođendana Kralja Petra II održana 3. septembra 1939. godine u organizaciji Kraljevskog auto-kluba Jugoslavije i lista „Politika” priređena je minulog vikenda manifestacija „Beogradski gran-pri”
Tim povodom održana je parada jedinstvenih istorijskih automobila i motocikala na Kalemegdanu na kojoj je učestvovalo više od 60 vozila iz Italije, Bugarske i Srbije.
Manifestacija je privukla veliki broj ljubitelja automobilizma, ali je taj broj zanemarljiv u odnosu na nekoliko desetina hiljada Beograđana koji su pre 85. godina od ranog jutra hrlili na Kalemgdan da bi uživo videli tadašnje zvezde auto trka
Glavni organizator istorijske trke 1939. godine bio je auto-moto klub Kraljevine Jugoslavije( iz koga je potekao AMSS). Uprkos tome što je Kraljevina Jugoslavija bila domaćin, trka je zapravo bila pokazatelj apsolutne dominacije nemačkih timova „Mercedes“ i „Auto Union“ koje je finansirala nacistička Nemačka.
Kraljevina Jugoslavija je licencu za organizaciju trke dobila „brzinski“, 20 jula 1939. godine, što se, kako se kasnije ispostavilo, poklopilo sa još jednom dominacijom sile nacističke Nemačke, koja će imati nesagledive posledice, kako za Kraljevinu, tako i za mladog kraljevića u čast čijeg rođendana je trka organizovana.
Nakon anšlusa Austrije i invazije na Čehoslovačku, 1. septembra 1939. godine, bez objave rata Hitler napada Poljsku. Uprkos oblaku rata koji se nad Evropom nadvijao, Beograd se spremao za organizaciju veličanstvene trke. Duž cele staze postavljene su drvene tribine, kaldrma je popravljana, ulični prodavci i prosjaci sklonjeni...
Tačno u 11 časova 3. septembra 1939. dok je Velika Britanija objavljivala rat Nemačkoj(a do kraja dana to je uradila i Francuska), intoniranjem himne otvorene su Prve Međunarodne automilističke i motociklističke trke u Beogradu- jedine Grand Pri trke vožene za vreme Drugog svestkog rata
Tog 3. Septembra 1939. godine, bilo je održano devet trka, od motociklističkih, do onih u kojima su se takmičili automobili različitih kategorija. Centralnu trku odvozili su timovi „mercedesa“, koji su činili Manfred fon Braunhič i Herman Lang, dok su Autounion predvodili Herman Mier i Tacio Nuvolari
U nemačkom timu, jedini stranac bio je Italijan Tacio Nuvolari, što je razumljivo imajući u obzir tadašnju političku bliskost Nemačke i Italije. U svetlu nemačkog napada na Poljsku, dva dana pred početak trke, učešće u njoj su otkazali trkači iz Francuske kao i Mađar Vilhajm.
Vozilo se 50 krugova na stazi dužine 2794 metara. Lang i Fon Brauhič su vozili Mercedesova kola, a Miler i Nuvolari Auto Uniona (današnji Audi). Pobedio je Italijan Nuvolari ispred Nemaca Fon Brauhiča (koji je vodio dok nije doživeo peh sa motorom, i Milera. Evropski prvak Lang nije uspeo da završi trku.
Boško Milenković(jedini predstavnik Kraljevine Jugoslavije), sa svojim bolidom Bugati T51 na cilj stiže četvrti, sa velikim brojem krugova zaostatka u odnosu na prvu trojicu.
Trka u Beogradu nije bila u zvaničnom kalendaru takmičenja, koje je te sezone imalo 4 trke, od kojih je poslednja održana u Švajcarskoj 20. avgusta, dve nedelje pre trke u Beogradu.
Bugarski vozač Dimitar Sokolov jadan je od učesnika trka koje su vožene pre glavne. Sokolov je u automobilu BMV 319/1, proizvedenom 1935. godine učestvovao VII trci- sportska kola do 2100 ccm.
Pobednik trke, Tacio Nuvolari, bio je najstariji takmičar, ali i najiskusniji. Nadimak „leteći đavo“ ovaj četrdesetosmogodišnjak je dobio zbog neustrašivog stila vožnje
Prema pisanju Beogradskih opštinskih novina, trci je prisustvovalo deset hiljada gledalaca, dok je Politika prenela da je broj gledalaca bio oko 80 hiljada. Treba napomenuti da je Beograd, na kraju 1938. godine, imao 409 hiljada stanovvnika
Prva međunarodna automobilska trka u Beogradu, nije bila "trka Formule 1 u Beogradu", kako pojedini mediji navode. Formula 1 je nastala tek 1948. godine, a prve trke su održane 1950. godine
Na dan trke, u prodaju je puštena "specijalna serija poštanskih maraka". Istog dana, uveče za učesnike trke priređen je prijem, na kome se Velizar Janković predsednik Autokluba zahvalio nemačkom kolegi što je „uprkos ratnim teškoćama poslao nemačke trkače i time omogućio međunarodne trke u Beogradu“
Uprkos tome što su nemački vozači u Beogradu dočekani kao zvezde, i što je nemačka auto industrija trku iskoristila za prezentaciju svoje nadmoćnosti pred očima na hiljade Beograđana, nepune dve godine kasnije nacistička Nemačka je srpsku prestonicu zasula bombama
Parada automobila i motocikala „Beogradski gran-pri” je svojevrsni rimejk beogradske trke iz 1939. godine, koja je u to vreme bila jedan od najvećih i najznačajnijih sportskih događaja u Evropi
Poseban deo ovogodišnje manifestacije je povratak originalnog BMV 315 na beogradske ulice. Ovaj jedini preostali savršeno funkcionalni primerak vozila koje je učestvovalo u trci 1939. godine, ponovo je opisivao krugove oko Kalemegdana
Pristup ćaskanju je blokiran zbog narušavanja pravila.
Ponovo možete da učestvujete za:∞.
Ako se ne slažete sa blokiranjem, koristite formular za povratne informacije
Razgovor je završen. U diskusiji možete učestvovati 24 sata od objavljivanja članka.
