Punog naziva, Kavkaski državni prirodni rezervat biosfere imena H. G. Šapošnikova nalazi se na teritorijama Krasnodarske pokrajine, Republike Adigeje i Karačajevo-Čerkezije, dok je administrativno sedište rezervata u gradu Sočiju.
Status rezervata biosfere dodeljen mu je na generalnoj sednici Uneska održanoj1 9. februara1979, a tokom1999. rezervat je uvršten na listu Svetskog nasleđa. Jedan od osnivača rezervata bio je sovjetski biolog Hačatur Šapošnikovu u čiju čast, od januara 2008, rezervat nosi sadašnje ime.
Teritorija rezervata podeljena je na šest manjih celina, na zapadni, severni, južni, hostinski, istočni i jugoistočni deo. Rezervatom upravlja Ministarstvo za prirodne resurse i ekologiju Ruske Federacije, administrativno sedište rezervata je grad Soči, dok se glavni istraživački centar nalazi u gradu Majkopu.
Rezervat se nalazi u zonivlažne suptropske klime i odlikuje se toplim i vlažnim letima i prohladnim zimama. Prosečne temperature vazduha u januaru imaju vrednosti od oko 4,3°C, odnosno oko 21°C u julu mesecu. Godišnja prosečna suma padavina kreće se u vrednostima između 700 i 1.200 mm.
Kako je reč o strogo zaštićenom prirodnom lokalitetu, za turistički pristup ovom području potrebne su specijalne dozvole, a svaka ljudska aktivnost koja može da dovede do degradacije jedinstvenih prirodnih karakteristika rezervata je strogo zabranjena.
Na području Kavkaskog rezervata registrovano je postojanje oko 3.000 različitih biljnih vrsta, od čega oko polovinu čine vaskularne biljke, od kojih su oko 20 odsto endemi karakteristični jedino za kavkasko područje. U Crvenoj knjizi zaštićenih vrsta Rusije za područje Kavkaza navedeno je 55 ugroženih vrsta biljaka i životinja.
U rezervatu raste i oko 720 vrsta gljiva. Najbrojnije porodice biljaka suglavočike(189 vrsta), trave(100 vrsta), ruže(101 vrsta), leguminoze(77 vrsta). Najveći deo teritorije rezervata pokriven je šumama, a šumsku floru čini oko 900 vrsta biljaka. Na najvišim vrhovima živi preko 800 različitih vrsta biljaka. U rezervatu je registrovano postojanje 165 vrsta drveća i žbunja, od čega 142 vrste listopadnog, 16 vrsta četinarskog i 7 vrsta mešovitog lišćarsko-četinarskog tipa.
Jedna od najraširenijih vrsata drveća na području rezervata je evropska tisa (Taxus baccata) koja može da doživi starost i do 2,5 hiljade godina, a u blizini Sočija nalazi se reliktna tisova šuma. U suptropskim šumama Hostinskog i Zapadnog dela rezervata, pored tise rastu i brojne druge reliktne vrste kao što je kolhidski šimšir (Buxus colchica). Na južnim obroncima raste osam vrstalijana, poput bršljana, bele loze (Clematis vitalba), šumske vinove loze i drugih.
Faunu rezervata čini 89 vrsta sisara, 248 vrsta ptica, 15 vrsta reptila, 9 vrsta vodozemaca, 21 vrsta riba, preko 100 vrsta mekušaca i oko 10.000 vrsta insekata.
Krupni sisari u rezervatu se, gotovo svi, nalaze na listi ugroženih vrsta, a nekadašnji simbol rezrvata i celok severnog Kavkaza, evropski bizon, izumrla je vrsta još od tridesetih godina 20. veka. Najkrupniji sisari koji obitavaju na ovom prostoru su crveni jelen, mrki medved,zapadnokavkaski tur, divokoza, ris, srna, divlja svinja. Među manjim sisarima brojnošću se izdvajaju jazavci i vidre. Faunu ptica čine ptice pevačice i sokolovke, a preko kavkaskog područja vode važni migracioni putevi ptica selica. Ihtiofaunom dominiraju šaranke.
