https://lat.sputnikportal.rs/20240229/zasto-se-29-februar-ponavlja-svake-cetvrte-godine-da-li-samo-zemlja-ima-prestupnu-godinu-1168272676.html
Zašto se 29. februar ponavlja svake četvrte godine, da li samo Zemlja ima prestupnu godinu?
Zašto se 29. februar ponavlja svake četvrte godine, da li samo Zemlja ima prestupnu godinu?
Sputnik Srbija
Danas je datum koji se viđa samo svake četvrte godine - 29. februar. Zašto je tako i da li je Zemlja jedina planeta na kojoj postoji takozvana prestupna godina? 29.02.2024, Sputnik Srbija
2024-02-29T21:23+0100
2024-02-29T21:23+0100
2024-02-29T21:23+0100
nauka i tehnologija
nauka i tehnologija
društvo
https://cdn1.img.sputnikportal.rs/img/07e8/02/1d/1168273143_0:93:3059:1814_1920x0_80_0_0_89ad46849c27645498d47bdfa879b6f7.jpg
Naučni razlogZemlji treba otprilike 365,25 dana (tačnije 365 dana, 5 sati, 48 minuta i 46 sekundi) da obiđe Sunce i tako obeleži solarnu godinu. To se, naravno, ne može upisati u kalendar. Zatoje dogovoreno da svake četvrte godine taj dodatni dan koji Zemlja skupi putujući oko Sunca upišemo i u kalendar.Dodatni dan ujedno označava i prestupnu godinu, odnosno godinu koja umesto 365 ima 366 dana.Iako se nekome možda čini da je to bezveze, postoji dobar razlog za to. Naime, tako pratimo solarnu godinu. Da ljudi ne prate solarnu godinu, s vremenom bi se dogodilo da se kalendarska godina i solarna godina raziđu, pa bismo Novu godinu slavili, recimo u aprilu. Kako do toga ne bi došlo, imamo prestupnu godinu.Ali,zanimljivo je da Zemlja nije jedina planetakoji ima prestupnu godinu. Mars, na primer, ima više prestupnih godina nego pravih. Godina na Marsu traje 668 solova, odnosno dana, ali je Marsu potrebno 668,6 solova da bi obišao Sunce. Tako u desetogodišnjem razdoblju Mars ima četiri godine sa 668 dana i šest sa 669 dana.Matematički razlogPostoji još jedan razlog zbog kojeg imamo prestupne godine. Još oko 46. godine pre nove ere u Rimskom Carstvu Julije Cezar uveo je kalendarski sistem danas poznat kao julijanski kalendar.Julijanski kalendar je od početka imao grešku. Naime, bio je nešto duži od solarnog kalendara što je dovelo do gomilanja grešaka tokom godina pa je do 1582. godine nakupljeno 12,7 dana viška.Tada je na scenu stupio papa Grgur XIII, koji je 1582. godine reformisao kalendar odredivši da sve godine deljive sa četiribudu prestupne, osim godina veka koje moraju biti deljive sa 400 da bi bile prestupne.Gregorijanski kalendar ušao je u upotrebu u rimokatoličkim zemljama u oktobru 1582. godine kada je kalendar usklađen s godišnjim dobima zbog čega je uklonjeno 10 dana iz kalendara (onaj višak koji je nakupio julijanski kalendar). Kako bi u upotrebu ušao novi kalendar, odlučili su da će te godine, posle četvrtka, 4. oktobra, uslediti petak, ali 15. oktobra (što je izazvalo zaprepašćenje stanovništva, posebno onih kojima su rođendani padali na izbačene datume).Nekoliko zanimljivostiZanimljivo je da Velika Britanija i njene kolonije nisu uvele novi gregorijanski kalendar do septembra1752. godine. Tada je već bila potrebna dodatna korekcija od jednog dana. Promena kalendara uticala je i na dokumente, pa su tako neki britanski dokumenti iz tog razdoblja nosili oba datuma - i po julijanskom i po gregorijanskom kalendaru.I na kraju još nekoliko zanimljivosti u vezi sa 29. februarom.Naime, na taj su dan žene u Irskoj smele da zaprose muškarce koje su želele.U nekim kulturama 29. februar se smatra nesrećnim danom. Na primer, u Italiji se prestupna godina smatra nesrećnom, a u Grčkoj se ne savetuje planiranje venčanja u prestupnoj godini.Procenjuje se da se u svetu, svakog 29. februara rodi oko pet miliona dece.Brojne poznate osobe rođene su 29. februara. Na prime, kompozitor Đoakino Rosini, španski premijer Pedro Sančez, irski inženjer i kreator modernih podmornica Džon Filip Holand ili reper Đa Rule, preneo je „Zimo“.Pogledajte i:
Sputnik Srbija
feedback.rs@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Sputnik Srbija
feedback.rs@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Vesti
sr_RS
Sputnik Srbija
feedback.rs@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Srbija
feedback.rs@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
nauka i tehnologija, društvo
nauka i tehnologija, društvo
Zašto se 29. februar ponavlja svake četvrte godine, da li samo Zemlja ima prestupnu godinu?
Danas je datum koji se viđa samo svake četvrte godine - 29. februar. Zašto je tako i da li je Zemlja jedina planeta na kojoj postoji takozvana prestupna godina?
Zemlji treba otprilike 365,25 dana (tačnije 365 dana, 5 sati, 48 minuta i 46 sekundi) da obiđe Sunce i tako obeleži solarnu godinu. To se, naravno, ne može upisati u kalendar. Zatoje dogovoreno da svake četvrte godine taj dodatni dan koji Zemlja skupi putujući oko Sunca upišemo i u kalendar.
Dodatni dan ujedno označava i prestupnu godinu, odnosno godinu koja umesto 365 ima 366 dana.
Iako se nekome možda čini da je to bezveze, postoji dobar razlog za to. Naime, tako pratimo solarnu godinu. Da ljudi ne prate solarnu godinu, s vremenom bi se dogodilo da se kalendarska godina i solarna godina raziđu, pa bismo Novu godinu slavili, recimo u aprilu. Kako do toga ne bi došlo, imamo prestupnu godinu.
Ali,zanimljivo je da Zemlja nije jedina planetakoji ima prestupnu godinu. Mars, na primer, ima više prestupnih godina nego pravih. Godina na Marsu traje 668 solova, odnosno dana, ali je Marsu potrebno 668,6 solova da bi obišao Sunce. Tako u desetogodišnjem razdoblju Mars ima četiri godine sa 668 dana i šest sa 669 dana.
Postoji još jedan razlog zbog kojeg imamo prestupne godine. Još oko 46. godine pre nove ere u Rimskom Carstvu Julije Cezar uveo je kalendarski sistem danas poznat kao julijanski kalendar.
Julijanski kalendar je od početka imao grešku. Naime, bio je nešto duži od solarnog kalendara što je dovelo do gomilanja grešaka tokom godina pa je do 1582. godine nakupljeno 12,7 dana viška.
Tada je na scenu stupio papa Grgur XIII, koji je 1582. godine reformisao kalendar odredivši da sve godine deljive sa četiribudu prestupne, osim godina veka koje moraju biti deljive sa 400 da bi bile prestupne.
Gregorijanski kalendar ušao je u upotrebu u rimokatoličkim zemljama u oktobru 1582. godine kada je kalendar usklađen s godišnjim dobima zbog čega je uklonjeno 10 dana iz kalendara (onaj višak koji je nakupio julijanski kalendar). Kako bi u upotrebu ušao novi kalendar, odlučili su da će te godine, posle četvrtka, 4. oktobra, uslediti petak, ali 15. oktobra (što je izazvalo zaprepašćenje stanovništva, posebno onih kojima su rođendani padali na izbačene datume).
Zanimljivo je da Velika Britanija i njene kolonije nisu uvele novi gregorijanski kalendar do septembra1752. godine. Tada je već bila potrebna dodatna korekcija od jednog dana. Promena kalendara uticala je i na dokumente, pa su tako neki britanski dokumenti iz tog razdoblja nosili oba datuma - i po julijanskom i po gregorijanskom kalendaru.
I na kraju još nekoliko zanimljivosti u vezi sa 29. februarom.
Naime, na taj su dan žene u Irskoj smele da zaprose muškarce koje su želele.
U nekim kulturama 29. februar se smatra nesrećnim danom. Na primer, u Italiji se prestupna godina smatra nesrećnom, a u Grčkoj se ne savetuje planiranje venčanja u prestupnoj godini.
Procenjuje se da se u svetu, svakog 29. februara rodi oko pet miliona dece.
Brojne poznate osobe rođene su 29. februara. Na prime, kompozitor Đoakino Rosini, španski premijer Pedro Sančez, irski inženjer i kreator modernih podmornica Džon Filip Holand ili reper Đa Rule, preneo je „Zimo“.
