Hrvatska oduzima srpskoj deci i - maternji jezik
© AFP 2023 / STRINGER
Pratite nas
Prema rezultatima popisa u Hrvatskoj, 95,25% stanovništva izjasnilo se da priča na hrvatskom, dok 1,16% građana smatra srpski svojim maternjim jezikom. Iako je srpski drugi najzastupljeniji jezik u državi, Srbi iz Vukovara su, spavši na ispod jedne trećine ukupnog stanovništva, izgubili zakonom zagarantovano pravo na dvojezičnu nastavu.
Novi popis pokazao je da Srbi u Vukovaru više ne čine jednu trećinu stanovništva, te zakon o manjinama koji je garantovao upotrebu ćirilice u školama, dvojezične natpise na javnim institucijama poput policije, pošte, imenima ulica i trgova, više ne važi.
Kada je reč o Vukovaru, tamo je jedna grupa šovinista na vlasti neprekidno. Sprovodi se inžinjering oko povratka ljudi koji su tu došli posle takozvane mirne reintegracije. Hrvati su objedinjeni oko uverenja da je poštovanje prava Srba, kada je reč o prosveti i kada je reč o pismu i jeziku, podilaženje „zločincima iz redova srpskog naroda“ i neka vrsta nepoštovanja prema hrvatskim stvarnim ili navodnim žrtvama, izjavio je za Sputnjik istoričar i predsednik Naprednog kluba Čedomir Antić
Aparthejd u Vukovaru
Atmosferu aparthejda gde su konstantno razbijane ćirilične table, pa čak i one koje su na sebi sadržale hrvatski grb, potpaljivao je i gradonačelnik Ivan Penava izjavama da će njegov politički cilj biti da ćirilica ne dobije svoje zakonom zagarantovano mesto. Zvaničnici iz Brisela, Vašingtona i Berlina ignorisali su takve i slične fašističke ispade, tvrdeći da je pitanje manjinskih prava unutrašnja stvar jedne države.
Ovaj popis prošao je u senci od 400 napada godišnje na Srbe u Hrvatskoj, prošao je u kampanji protiv Srba, prošao je sa brojnim nepravilnostima, prošao je tako što se delom sprovodio elektronski u krajevima gde struje nema. Ovo je očekivano, smatra Antić.
Ljudska prava na hrvatski način
Poređenja radi, Italijani su u određenim krajevima Hrvatske dobijali pravo dvojezičnosti, iako su činili daleko manji udeo u stanovništvu od Srba koji su ispunjavali zakonske uslove za dobijanje istog prava. Antić smatra da je to, između ostalog, posledica novca koji su italijanski turisti i građani ostavljali Republici Hrvatskoj. Ostaje nejasno da li će se položaj Srba u Hrvatskoj bar malo promeniti ukoliko građani Srbije pojačaju turističke posete hvatskom primorju u letnjoj sezoni.
Vukovar
© AP Photo / Darko Vojinovic
Srbi su izgubili zakonsko pravo dvojezičnosti u Vukovaru u kojem su vekovima prisutni i koji je njihov bar koliko je i hrvatski, a možda istorijski i više. Srbi su izgubili pravo da koriste svoje pismo na koje su imali pravo korišćenja i u doba austrijskih careva, a u Vojniću, jednom od herojskih mesta otpora nacizmu i hrvatskom fašizmu, izgubili su većinu u odnosu na hrvatske koloniste, iako je tamo bilo vrlo malo Hrvata pre 1991. godine, zaključuje Antić
Crkva jedini čuvar identiteta
Iako je broj Srba u Hrvatskoj spao na istorijski minimum od 3,20% a ćirilica izgubljena u Vukovaru, srpska deca u Hrvatskoj će, zahvaljujući radu Srpske Pravoslavne Crkve i požrtvovanom angažovanju pojedinaca iz civilnog sektora, i dalje imati mogućnost učenja maternjeg srspkog jezika.
Radmila Drezga, predsednica udruženja „Žene kosovske doline“ koje se bavi društveno-korisnim i kulturno-obrazovnim radom na području Biskupije u Šibensko-kninskoj županiji, čitavu deceniju uspešno organizuje vannastavne radionice srpskog jezika i književnosti za školarce.
Proporcionalan je pad broja i pripadnika Srba i pripadnika Hrvata kada je reč o Kninskoj krajini, tako da se tu ništa značajnije nije promenilo. Mislim da model koji je prisutan u školama u Kninu neće doći u pitanje. Mi smo mala zajednica, sve radimo u dogovoru sa Crkvom, naša crkvena zajednica je uključena i rado učestvuje u svim aktivnostima udruženja, a i deca popova kojih hvala Bogu imamo, polaznici su naših radionica, izjavila je Drezga za Sputnjik.
Srpski jezik u Kninu podučava se po C modelu, što znači da se u redovnoj nastavi održava kroz dopunski čas, kao i pravoslavna veronauka.
