Dan kada su saveznički avioni sravnili Podgoricu sa zemljom
13:32 05.05.2022 (Osveženo: 14:45 05.05.2022)
© Foto : SkrišotSpomenik žrtvama bombardovanja Podgorice
© Foto : Skrišot
Pratite nas
Navršava se 78 godina od dana kad se, na kraju Drugog svetskog rata, dogodilo najintenzivnije bombardovanje Podgorice. Tada je u savezničkom bombardovanju , 5. maja 1944. godine, grad bio praktično sravnjen sa zemljom. U napadu je učestvovalo aviona 116 B-24 Liberejtor, koji su bacili 270 tona bombi na grad na Morači.
VAŽNO OBAVEŠTENJE
Zbog učestalih hakerskih napada i ometanja sajta Sputnjik Srbija i naših kanala na Fejsbuku i Jutjubu, sve vesti pratite i na kanalu Sputnjik Srbija na Telegramu i preko mobilne aplikacije koja radi neometano, a koju možete preuzeti sa ovog linka, a video sadržaj na platformi „Odisi“ (odysee.com), kao i na platformi „Rambl“ (rumble.com).
U napadu su Nemci imali samo manji broj žrtava, dok je poginulo 800 stanovnika Podgorice i još par stotina civila iz okolnih naseljakoji su se zatekli u gradu jer je bio pazarni dan. Stočna pijaca se tada nalazila na mjestu gdje se danas nalazi glavna autobuska stanica.
Osim mnogobrojnih privatnih kuća, srušeni su svi objekti od značaja: hoteli Evropa, Jadran, Imperijal, Moskva, Beograd, Baron, Mostar, električna centrala, srednja zanatska škola, ženska škola u Njegoševom parku, crveni krst, pošta, sud, Crnogorska banka, Knjeginjin most, Kapadžića most, džamija Glavatovića, Katolička crkva, fabrika duvana Monopol, sedam mlinova na Ribnici, željeznička stanica, autobuska stanica, benzinska stanica, vatrogasna stanica, druga realna Gimnazija, 3 osnovne škole, štamparija, knjižara, biblioteka, carinarnica, bioskopi Apolo i Luksor, Mirkova pijaca na trgu, Kučki pazar, više kafana i dućana kao i mnogobrojne trgovačke i zanatske radnje.
U Podgorici, u krugu bivše zgrade SDK, postoji spomenik sa natpisom „nevinim žrtvama bombardovanja Podgorice u Drugom svjetskom ratu“. Iznad postamenta sa ovim natpisom, ispisanim u gvozdenom reljefu, na specijalnim, jakim željeznim nosačima visi bomba od više stotina kilograma.
Knjigu o bombardovanju Podgorice napisao je pokojni publicista i novinar Kosta Čakić.
„Saveznički avioni sravnili su Podgoricu sa zemljom. Varošica bez ikakvog strateškog značaja, od nekih 16 hiljada stanovnika, u par mjeseci izgubila je 2.000 života. Rečeno suvim statističkim jezikom, porušeno je 80 posto stambenog fonda, uništena kompletna infrastruktura, u bombardovanjima čiji broj zvanično varira od 72 do 120. Ni do dan-danas niko nije dao valjan odgovor na pitanje – zašto? Pitanje je još mučnije ako se zna da je u tim bombardovanjima poginulo ukupno, slovom i brojem - 17 njemačkih vojnika i 60-tak Čerkeza, koji su se bili priključili Njemcima. Ti Čerkezi, za kojima trava nije nicala, izginuli su u Glavatovića džamiji.“, zapisano je u Čakićevoj knjizi.
Kosta Čakić, poznati crnogorski novinar i publicista, autor je jedine knjige “Pakao pod Goricom”, koja je napisana o bombardovanju Podgorice, za koju je prikupio brojna lična svjedočanstva, ali i sa mnogih relevantnih adresa pokušao da sazna postoji li ikakvo političko, vojno, strateško, bilo kakvo „razumno“ objašnjenje za razaranja koja su pogodila Podgoricu? Čakić je bio inicijator toga da se nevinim žrtvama bombardovanja Podgorice podigne spomenik.
Bombe ubile majku i njeno troje djece
Čakić je u jednom svom intervjuu saopštio da su na Podgoricu bačeni svi tadašnji tipovi bombi - obične, tempirane, takozvane tepih i feder bombe.
“Ja jesam Cetinjanin, ali u čuvenom bombardovanju od 5. maja 1944. godine, poginula je moja sestra od strica, Dragica Popović, i njena tri sina, od 12, 10 i 8 godina, ispred njihove kuće u Hercegovačkoj ulici. Najmlađe, u naručju oca. Kasnije, 29. novembra 1959. godine, taj moj zet, koji je bio taksista i nakon porodične tragedije cijelog života mucao, primio je četiri spomenice, na kojima je pisalo da su mu žena i djeca poginuli „kao žrtve fašističkog okupatora i njegovih slugu“, pričao je Čakić.
Njegove priče o knjizi i o spomeniku sazrijevale su paralelno.
„Jednom mi je jedna žena ispričala potresnu scenu i tada sam odlučio da se bavim tom temom", govorio je Čakić, ističući da za bombardovanje Podgorice nije bilo nikakvog strateškog razloga.