Duhovne i bratske veze Crne Gore i Rusije: Bez Moskve ni Cetinja ne bi bilo /foto/
© Foto : Ustupljeno Sputnjiku
Pratite nas
Bez Rusije ne bi bilo Crne Gore, a veze ta dva bratska naroda traju skoro 10 vjekova, čak od Svetoga Save koji je i na Hilandar otišao po savjetu ruskog monaha. Tokom svih tih vjekova Crna Gora se uvijek oslanjala na Rusiju, rečeno je na tribini održanoj u Danilovgradu.
VAŽNO OBAVEŠTENJE
Zbog učestalih hakerskih napada i ometanja sajta Sputnjik Srbija i naših kanala na Fejsbuku i Jutjubu, sve vesti pratite i na kanalu Sputnjik Srbija na Telegramu i preko mobilne aplikacije koja radi neometano, a koju možete preuzeti sa ovog linka, a video sadržaj na platformi „Odisi“ (odysee.com), kao i na platformi „Rambl“ (rumble.com).
Zapise o tim vezama ostavljali svi koji su vladali Crnom Gorom, a posebno su to isticali svi mitropoliti i potom vladari iz dinastije Petrovića. Teško je danas opisati kolika je pomoć Rusije iznosila materijalno, ali duhovne obnove i opstanka pravoslavlja u Crnoj Gori ne bi bilo bez ruske pomoći.
„Da nije bilo Rusije, ko zna da li bi u Crnoj Gori uopšte i bilo pravoslavnog naroda“ — jedan je od zaključaka tribine „O duhovnim vezama Rusije i Crne Gore i Brda tokom vjekova“ u Danilovgradu na kojoj su učestvovali prof. dr Žarko Leković, prof. dr Boris Brajović, Pero Radonjić, kustos Zavičajnog muzeja i Miljan Stanišić, publicista.
Tribini održanoj u petak prisustvovao je i Petar Svirin, zamjenik ambasadora Rusije u Podgorici.
Duhovne veze
„Svoje izlaganje neću početi od 1711. godine, jer bratski odnosi sa Rusijom počinju mnoge ranije. Rastkov odlazak u manastir njegovi biografi dovode u vezu sa dolaskom jednog svetogorskog monaha na Nemanjin dvor. I taj je monah odveo Rastka na Svetu Goru 1191. godine u ruski manastir Sveti Pantelejmon, jer je porijeklom bio Rus. U ruskom manastiru je i primio monaški podstrig i u njemu se obrazovala njegova duhovna ličnost. Tu je primio prva pravila monaškog života i pri odlasku u Vatoped bogato je obdario zlatom ruski manastir. Ruski primjer je pobudio Svetog Savu da i u Svetoj zemlji stvori srpska duhovna središta. Te veze su dovele do tijesnog približavanja ruske obitelji dinastiji Nemanjića i određuju sudbinu manastira i u 14. vijeku”, naglasio je profesor Leković.
Rusija bila zaštitnica i pokrovitelj
On je pojasnio da su svi vladari Crne Gore na Rusiju gledali kao na svoju glavnu zaštitnicu i pokrovitelja. Zbog toga su često odlazili u Rusiju, kako bi dobili pomoć i odbranili vjeru od islama.
„Rusija im je u granicama svojih mogućnosti uvijek izlazila u susret. Od 1774. godine Rusija i dobija pravo na zaštitu pravoslavne vjere u cijeloj Turskoj čime je stvorena osnova za jače ustaničke akcije. U vrijeme Prvog srpskog ustanka Crnogorci kao najžilaviji i najborbeniji dio srpskog naroda u svojim ratnim pohodima ispred sebe ističu i rusku zastavu”, naveo je Leković.
On je podsjetio i na činjenicu da je Nikolaj Drugi je 1914. godine nesebično žrtvovao svoje carstvo ustavši u odbranu slobode Crne Gore i Srbije, uvjeren da Rusija ne može ostati velika sila ako ostavi Srbiju na cjedilu.
S druge strane, kralj Aleksandar je nakon revolucije u Rusiji primio stotine hiljada izbjeglih Rusa.
On je istakao da se bliske veze Crne Gore i Rusije mogu pratiti još od polovine 16. vijeka. U Rusiju su za vrijeme Ivana Četvrtog išli da traže pomoć brojni Crnogorci, a među njima kaluđer Teodor i brojni plemenski prvaci — Vule Božidarov, Ivan Perkov i Stanko Radetin, a prve službene veze intenzivne su od 1711. godine kada je Petar Veliki poslao gramatu vladici Danilu.
Njegošev amanet
O izdašnoj pomoći Rusije Crnoj Gori, a posebno Bjelopavlićima, govorio je Miljan Stanišić, publicista.
„U burnim istorijskim dešavanjima kroz koje je prolazila Crna Gora u borbi za opstanak i postojanje, veliku pomoć je dobijala od Rusije. To se može sažeti u ocjeni Petra Prvog Petrovića Njegoša (Svetog Petra Cetinjskog): „Moli se Bogu, a drži se Rusije“, koji je u amanetu na samrtničkoj postelji prokleo one Crnogorce i Brđane koji bi odstupili od „jedinorodne i jedinovjerne nama Rusije“.
Tribina o duhovnim vezama Rusije i Crne Gore u Danilovgradu
© Foto : Ustupljeno Sputnjiku
Rusija je u kontinuitetu pomagala prazni ili poluprazni crnogorski budžet, o čemu detaljno piše dr Mirčeta Đurović u knjizi „Crnogorske finansije 1860-1915“. Svjedoci smo, konstatovao je Stanišić, kako im ta dobročinstva zvaničnici Crne Gore nedostojno vraćaju, povodom aktuelnih dešavanja.
„Ovdje ću navesti samo neka od dobročinstava koja je bratska Rusija činila Bjelopavlićima, od kojih i ona tokom Veljeg rata 1876-1878. godine, nakon čijeg je pobjedonosnog ishoda Crna Gora postala međunarodno priznata država. Slovensko dobrotvorno društvo iz Petrograda poslalo je u Crnu Goru i iz svojih sredstava finansiralo sve do završetka Veljeg rata (od 1876-1878. godine) šest ljekara i drugog medicinskog osoblja. Januara 1876. godina u Crnu Goru je došla brojna misija ruskog Crvenog krsta, radi stvaranja velikog vojno-sanitetskog centra, a za potrebe Južnog fronta. Za stvaranje tog centra u Danilovgradu je iz njenog sastava formirana posebna ekipa ruskih hirurga”, napomenuo je Stanišić.
Izgradnju vodovoda u Danilovgradu omogućena je zahvaljujući velikoj donaciji koju je priložio Grigorije Antonovič Zaharin, profesor Medicinskog fakulteta u Moskvi.
„Prilikom svečanosti krunisanja ruskog cara Nikolaja Drugog Romanova 1896. godine, kojoj je prisustvovao i knjaz Nikola, dr Zaharin mu je predao donaciju od 45 hiljada zlatnih rubalja za vodovode na Cetinju i Danilovgradu”, kazao je Stanišić.
Profesor Boris Brajović je istakao duboke duhovne veze Crne Gore i Rusije, koje traju i danas bez obzira na aktuelna dešavanja. Pero Radonjić govorio je zapisima bjelopavlićkih vladara o vezama sa Rusijom koji se većinom čuvaju u Zavičajnom muzeju u Danilovgradu.
Organizator tribine bio je Odbor Matice srpske u Danilovgradu i predstavnici Srpskog pokreta „Njegoš“. Gostima se zahvalio Milorad – Dudi Kadić, predsjednik Matice srpske u Danilovgradu.
