Povratak generala Černjajeva u Srbiju /foto/
© Sputnik / Lola Đorđević
Pratite nas
U okviru manifestacije „Dani duhovne kulture Rusije u Srbiji“, povodom 145. godišnjice početka srpsko-turskog rata, u Istorijskom muzeju Srbije otvorena je izložba „Povratak generala – 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju“ posvećena proslavljenom ruskom generalu Mihailu Černjajevu.
Autor izložbe je istoričar Aleksej Timofejev, a posetiocima se pruža prilika da saznaju o jedinstvenom događaju u istoriji ruskog naroda, kada se, pre 145 godina prvi put pojavio fenomen vojnih dobrovoljaca, nezavisnih od države, a koje se podržalo građansko društvo, kao i istaknuti predstavnici vojne, poslovne i naučne elite.
Izložba „Povratak generala – 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju“
© Sputnik / Lola Đorđević
Srpskoj naučnoj javnosti i publici po prvi put su predstavljene fotografije iz albuma „Uspomene o Srbiji“, nagrade dobrovoljcima, lične zabeleške i prepiska generala Černjajeva sa organizatorima pokreta Ivanom Aksakovim i Nikolajem Rajevskim. Sve artefakte izložene u Istorijskom muzeju Srbije obezbedio je moskovski Državni istorijski muzej.
Izložba „Povratak generala – 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju“
© Sputnik / Lola Đorđević
Prema rečima direktora ove eminentne ruske institucije, Alekseja Levikina, zbirka generala Černjajeva u ovom muzeju nastala je tokom godina građanskog rata u Rusiji – 1920. ćerka generala Černjajeva došla je u muzej i donela desetine predmeta i zapisa koje je za sobom ostavio njen otac. To je, prema Levikinovim rečima, bila uobičajena praksa u to nesigurno vreme – mnogi pripadnici ruskog plemstva na taj način pokušavali su da sačuvaje predmete svojih predaka od propasti.
„Na taj način muzej je sačuvao eksponate bliske generalu Černjajevu, koji je predstavljao sponu između ruskog i srpskog naroda. Čoveka koga su u Rusiji nazivali Taškentskim lavom i poredili ga sa slavnim generalom Skobeljevom i koji je za ceo život doživeo samo jedan poraz“, rekao je Levikin.
Nadimak Taškentski lav, general Černjajev stekao je 1865, kada je sa svega deset četa zauzeo Taškent, prestonicu Turkestana koju je branilo 15 000 vojnika. Kada je izbio ustanak u Hercegovini, general Černjajev bio je jedan od vođa panslovenskog pokreta, a u srpsko-turskom ratu 1876. bio je ne samo na čelu ruskih dobrovoljaca u srpskoj vojsci, već je komandovao i srpskom vojskom.
Izložba „Povratak generala – 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju“
© Sputnik / Lola Đorđević
Pomoćnica ministra kulture Srbije Danijela Vanušić podsetila je da je u okviru Dana duhovne kulture Rusije u Srbiji, u narodnoj biblioteci otvoreno još dve izložbe koje su takođe u vezi sa 145. godišnjicom od početka srpsko-turskog rata. Tako je u Narodnoj biblioteci otvorena izložba posvećena 200. godišnjici rođenja Fjodora Dostojevskog.
„Želeli smo da obeležimo ovaj veliki jubilej ruskog i svečovečanskog pisca, ali smo istovremeno želeli da skrenemo pažnju da je i Dostojevski pratio i u svojim dnevnicima obeležio dešavanja tokom srpsko-turskog rata. U delima Dostojevskog posebno mesto zauzeo je i general Černjajev, što na neki način povezuje sve ove događaje“, istakla je Vanušićeva.
Pomoćnica ministra kulture Rusije Olga Jarilova naglasila je da su materijali predstavljeni na izložbi nalaze u jednoj od najznačajnijih ruskih muzejskih institucija i zahvalila je svima koji su se angažovali da organizuju izložbu o generalu Černjajevu, dok je ruski ambasador Rusije u Srbiji Aleksandar Bocan Harčenko istakao važnost borbe protiv revizije istorije.
Srpskoj naučnoj javnosti i publici po prvi put će biti predstavljene fotografije iz albuma „Uspomene o Srbiji“
© Sputnik / Lola Đorđević
„Najviše napada, kao što se zna, odnosi se na istoriju Drugog svetskog rata, pa i Prvog svetskog rata, umanjuje se uloga Sovjetskog saveza, Rusije, Srbije, smanjuje se uloga naše borbene saradnje. Što se tiče istorije srpsko-turskog rata, ruskog dobrovoljačkog pokreta, ovu priču pokušavaju da stave u zaborav. I zadovoljan sam da poklanjamo više pažnje prema našoj saradnji, bratstvu, junaštvu, tokom borbi protiv Turaka tokom srpsko-turskog rata“, rekao je Bocan Harčenko.
U srpsko-turskom ratu 1876. borio se veliki broj dobrovoljaca iz inostranstva, Engleza, Bugara, Nemaca, Italijana, Kanađana, Amerikanaca, Rumuna, Poljaka. Međutim, najveći broj dobrovoljaca došao je iz Rusije. Ruski Slovenski komiteti ukupno su u Srbiju poslali 4303 ljudi, ali taj broj još nekoliko stotina ljudi koji su se dobrovoljcima priključili samostalno. Osim dobrovoljaca, iz Rusije je u Srbiju stizala i novčana, kao i pomoć u ratnom materijalu.
Ambasador Bocan-Harčenko na otvaranju izložbe „Povratak generala – 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju“
© Sputnik / Lola Đorđević
Ruski dobrovoljci učestvovali su u najtežim bitkama, a među njima možda je najpoznatiji N. N. Rajevski, čiji je lik ovekovečio Lav Tolstoj kao grofa Vronskog u romanu „Ana Karenjina“.
