Otvorena izložba „Sećanja iz pepela“ u Narodnoj biblioteci Srbije
© Sputnik / Lola ĐorđevićIzložba "Sećanja iz pepela:Narodna biblioteka Srbije 1941-2021"
© Sputnik / Lola Đorđević
Pratite nas
Izložba "Sećanja iz pepela: Narodna biblioteka Srbije 1941-2021", kojom se obeležava 80. godišnjica uništenja nacionalne biblioteke na Kosančićevom vencu, otvorena je danas i trajaće do 30. septembra u galerijskom prostoru NBS na Vračaru.
Muzej žrtava genocida i Narodna biblioteka Srbije priredili su izložbu povodom osam decenija od kako je 6. aprila 1941. godine nacistička Nemačka bombardujući Beograd, namerno uništila i biblioteku, a u njoj neprocenjiv fond s oko 500.000 svezaka, među kojima je bilo 1.500 rukopisa, brojne retke štampane knjige i drugo.
Vršilac dužnosti upravnika NBS Vladimir Pištalo rekao je na otvaranju izložbe da se duboko nada da će zdanje na Kosančićevom vencu posle 80 godina biti "obnovljeno kao memorijalni centar i međunarodni kulturni centar".
© Sputnik / Lola ĐorđevićDr Vladimir Pištalo
Dr Vladimir Pištalo
© Sputnik / Lola Đorđević
"Čvrsto verujem da ćemo se okupiti na mestu obnovljene biblioteke", istakao je Pištalo.
Vapaj i apel za obnovu biblioteke na Kosančićevom vencu
Vršilac dužnosti direktora Muzeja žrtava genocida Dejan Ristić je, kao autor izložbe, rekao da je ona "vapaj i apel, rezultat gneva i nezadovoljstva, zbog toga što Kosančićev venac opstojava 80 godina kao jedno veliko ruglo svih nas".
Ristić je ocenio da je na mestu srušene biblioteke ostao "krater koji ne svedoči samo o pokušaju da se uništi kulturni identitet jednog naroda, već i kao pokazatelj suštinske nebrige brojnih generacija Srba".
© Sputnik / Lola ĐorđevićIzložba "Sećanja iz pepela:Narodna biblioteka Srbije 1941-2021"
Izložba "Sećanja iz pepela:Narodna biblioteka Srbije 1941-2021"
© Sputnik / Lola Đorđević
"Delim nadu da je konačno došlo vreme, da smo se dozvali svesti, da lokalitet na Kosančićevom vencu, kao krater na našem sećanju i savesti, ispunimo knjigama i osećajem nacionalnog dostojanstva i ponosa", naglasio je Ristić.
Prema njegovim rečima, izložba "Sećanja iz pepela: NBS 1941-2021" javnosti prvi put predstavlja neke od artefakata koji neposredno svedoče o uništenju biblioteke.
Potresna svedočanstva o razaranju
Ristić je od "rariteta i dragocenosti" izdvojio predstavljanje fonda muzikalija, jedinog sačuvanog dela nacionalnog fonda, koji je spašen i čuva se na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu.
Izloženi su i ostaci spaljenih knjiga, sačuvanih kao rezultat kasnijeg arheološkog istraživanja, koje je predstavljeno dnevnikom iskopavanja i fotografijama.
Ristić je među najpotresnijim eksponatima izložbe istakao dve lavlje glave, deo keramoplastike sa fasade, kao "najveće segmente zgrade koji su sačuvani nakon bestijalnog napada, što samo govori o razornosti požara od 6. do 9. aprila".
Simbolično je prvi put izložen dokument iz 1838. godine sa inicijativom o osnivanju biblioteke i potom odluka o tome kneza Miloša Obrenovića, kao i pismo ministru prosvete upravnika biblioteke Ðure Daničića iz 1858. kojim se predlaže današnji naziv ustanove.
© Sputnik / Lola ĐorđevićIzložba "Sećanja iz pepela:Narodna biblioteka Srbije 1941-2021"
Izložba "Sećanja iz pepela:Narodna biblioteka Srbije 1941-2021"
© Sputnik / Lola Đorđević
Pored autora Ristića, izložbu su realizovali autor postavke Nikola Radosavljević, stručni konsultanti tokom istraživanja bibliotekarke Olivera Stefanović i Slađana Stojaković i arhitekta konzervator Rade Mrlješ.
Organizatori izložbe su Mirjana Simoski, Bojan Arbutina i Dušan Zlokolica, a njenu realizaciju je omogućio Telekom Srbija.