Kakve tajne čuvaju drevne kule na Kavkazu /foto/
11:44 27.06.2021 (Osveženo: 15:40 07.03.2023)
CC BY-SA 4.0 / Timur Agirov / Kula, grad Nij, Ingušetija
Pratite nas
Drevni arhitektonski spomenici, koji su se do danas sačuvali, najčešće su kultne ili religiozne prirode. Postoje i monumentalne građevine koje su imale praktični značaj i korišćene su za borbu i stanovanje. Po obroncima Severnog Kavkaza su razbacane kamene stražarske kule koje su poput svetionika na kavkaskim planinama.
Kavkaske kule kao dela arhitekture
Stražarske kule na Kavkazu se smatraju primerom i simbolom unikatne kulture planinskih naroda. Ove građevine se danas mogu pronaći na teritoriji Dagestana, Ingušetije, Kabardino-Balkarije, Karačevo-Čerkizije, Osetije i Čečenije.
Sa ekonomske tačke gledišta ove građevine su bile skupe i imale su nekoliko funkcija, sa njih su stražarili, služile su za odbranu od osvajača i korišćene su za stanovanje.
S obzirom da su imale i vojni značaj dosta kula je srušeno. Istoričari su otkrili da je većina građevina pripadala nekom rodu ili familiji. Od početka izgradnje do eksploatacije nije prolazilo više od godinu dana. U slučaju da se graditelji nisu uklapali u taj rok, rod kome je pripadala kula se smatrao nesrećnim.
Kule su građene obično u blizini naselja, dok su kule koje su pripadale rodu građene u centru. Prve kule koje, su sačuvane do danas, su sagrađene u periodu X-XII veka i predstavljaju značajne turističke atrakcije.
Kula Amirhana u Kabardino-Balkariji
Jedan sistem odbrane Čerek-Balkarske klisure je kula Amirhana ili Amirhan-Kala. Njenu unikatnost predstavlja to što je sagrađena na steni, visine iznad pet metara. Ona je sagrađena negde oko XVII-XVIII veka prema zahtevu jednog poglavara roda Amirhanovih.
Na severoistočnom delu kule postoje vrata, nasuprot njemu se nalazi prozor, a na severozapadnom delu se nalazi puškarnica. Dvospratna kula je sagrađena od kamena.
Kula u naselju Hulam
Na levoj strani Hulamo-Bezengijske klisure u Balkariji nad Hulamom se nalazi stražarska kula, na lokaciji do koje je teško doći. Jedini put kojim se do nje može doći je opasna i krivudava planinska staza, koja se završava kod zida Hulamske kule između stena.
CC BY-SA 4.0 / Timur Agirov / Kompleks kula Hamki, Ingušetija, Rusija
Kompleks kula Hamki, Ingušetija, Rusija
Kompleks kula Bolat-Kala
U Čeker-Balkarskoj klisuri se nalazi kompleks kula Balat-Kala. To je najveće utvrđenje u regionu, čija je izgradnja počela u XII veku. Kasnije je sagrađena kula sa dve prostorije, sa prozorima i puškarnicom.
Kompleks je imao jedan ulaz u zidu, koji je uz liticu, tako da neprijatelj nije mogao ni da priđe. Kompleks je mogao da izdrži masovne napade neprijatelja. U jednom uglu glavne kule je sagrađeno nekoliko bunara u kojima je čuvana hrana.
Kula Mamija-Kala u Karačajevo-Čerkesiji
Kula Mamija-Kala je sagrađena na planini kala-Bašnja oko v XIII-XIV veka. Ovo je jedinstvena građevina u Prielbrusu, kao i najstarija sličnog tipa u Karačajevo-Čerkesiji. To je utvrđenje koje štiti naselje Huzruk. Osnova kule je kvadrat.
Stražarska kula je napravljena iz tesanog kamena i krečnjaka, višespratna je i u njoj se nalazi bunar u kome se čuvala hrana, voda i rezerve goriva.
Stražarska kula stanovnika sela Musruh
Ova kula se nalazi u selu Mushruh Šamiljskog rejona Dagestana i jedna je od najviših kavkaskih kula koje su sačuvane do danas. Sagrađena je u periodu XV-XVI veka kako bi se branili stanovnici koji žive u dolini Gidatl. S obzirom da je visoka sa nje se fantastično vidi cela okolina.
CC BY-SA 4.0 / Timur Agirov / Kule u naselju Erzi, Ingušetija, Rusija
Kule u naselju Erzi, Ingušetija, Rusija
Stražarska rodovska kula stanovnika Icari
Pored naselja Icari Dahadajevskog rejona Dagestana se uzdiže stražarska kula sagrađena u XIV vek. U odnosu na ostale kavkaske kule, ova nema kvadratnu osnovu, već krug. Sagrađena je od neobrađenog kamenja, koje je spajano glinom.
Ovaj arhitekstonski stil je karakterističan za većinu kula na teritoriji Dagestana. Na svim nivoima kule, u zidovima debljine dva metra, se nalaze puškarnice. Kula Icari se smatra najvećom kulom koja je sačuvana do danas. Posle restauracije građevina je uneta u spisak spomenika arhitekture saveznog značaja.
Kompleks kula Erzi
Kompleks se sastoji od 31 kule, koje su sagrađene u periodu XIV do XVII veka i nalaze se u prirodnom rezervatu Erzi Džejrahskog rejona Ingušetije. Kompleks se matra najbolje sačuvanim i najvećim na Severnom Kavkazu.
Kula Erzi nema klasičan temelj. Sagrađena je od velikog tesanog kamenja na steni, ima pet nivoa i planinama je dobro zaštićena.
Posmatrajući ove kule postaje jasno koliko je bio težak život naroda koji se večno borio za zemlju. Kamene kule sada stoje kao tihi stražari u pozadini veličanstvenih vrhova Severnog Kavkaza.
Pročitajte još: