Kada se napravi analiza broja hramova i manastira posvećenih Svetom Savi po pojedinim eparhijama Srpske pravoslavne crkve, iz aktuelnog Kalendara Srpske pravoslavne patrijaršije, dolazi se do zaključka da se upravo najveći broj (12+2) nalazi na teritoriji Mitropolije crnogorsko–primorske, čije je sjedište na Cetinju, objavio je na svom profilu na Fejsbuku bivši gradonačelnik Cetinja i publicista — Jovan Markuš.
To su: manastir Savina (Herceg Novi), manastir Svetog Save (Savina glavica, Grbalj), hram Svetog Save u manastiru Gradište (Paštrovići), hram Svetog Save (Njeguši), hram Svetog Save (Krajni Do, Ćeklići), hram Svetog Save (Tivat), hram Svetog Save (Klinci, Luštica), hram Svetog Save (Herceg Novi), hram Svetog Save (Morinj), hram Svetog Save (Đenaši, Paštrovići), hram Svetog Save (Krstac, Paštrovići), hram Svetog Save (Frutak, Danilovgrad) i porušeni hram Svetog Save u Godinju (Crmnica).
Podatak da se najviše hramova posvećenih prvom srpskom arhiepiskopu Svetom Savi nalazi ne slučajno u Crnoj Gori, čini se da je naročito zanimljiv zbog činjenice da se aktuelne crnogorske vlasti danas snažno zalažu da Crna Gora jednom za svagda raskrsti sa Svetosavljem, a time i sa SPC, a takođe, jedna od omiljenih teza režima u Podgorici jeste da je Svetosavlje u Crnoj Gori „uvezeno“ u 19. vijeku.
Na ovaj paradoks među prvima je ukazao danas najveći srpski pjesnik Matija Bećković, koji je u jednom nedavnom intervju primjetio da „nema nijedne crkve u Crnoj Gori, niti uopšte srpske crkve u kojoj nisu Stefan Nemanja i Sveti Sava“, a koji su za ovdašnji crnogorski režim, kako je rekao — „najveći neprijatelji Crne Gore“.
„Šta će im onda crkve na čijem su ikonostasu njihovi najveći dušmani“, zapitao se on.
Podsjetimo — do 1944. godine Cetinjska bogoslovija je bila smještena u manastirskom konaku, u narodu nazvanom Biljarda, a bogoslovski paraklis (crkva) Svetog Save nalazio se u jugoistočnoj kuli u Biljardi, na Cetinju.
Sve ove nesporne činjenice ukazuju da je Sveti Sava, zajedno sa Svetim Simeonom Mirotočivim, ugrađen u temelje Stare Crne Gore, čije je sjedište upravo bilo na Cetinju, a dodajmo i to da je Sveti Simeon, koji je ujedno i rodonačelnik svetorodne loze Nemanjića, rođen u današnjoj Podgorici.
Utoliko mnogi smatraju da se masovne litije, koje se poslednjih mjesec dana dešavaju širom crnogorskih gradova, samo na prvi pogled mogu posmatrati kao slučajnost, kao i da su one najbolji dokaz da nikakva propaganda nije, niti može biti u stanju da izbriše Svetog Savu iz narodne duše u Crnoj Gori.
