Kao konstitutivni narod u Bosni i Hercegovini, Srbi, poput onih sa Prkosa i iz mnogih drugih mesta, nemaju ni struju ni vodu, niti bilo kakvu pomoć kantona u kojima su najveća većina Bošnjaci. Srbi, pogotovo povratnici, kaže Radanović, mogu samo da sanjaju o pomoći međunarodne zajednice i Federacije BiH kakvu imaju migranti, a reč je o redovnim obrocima, smeštaju, lekarskoj nezi, pomoći u garderobi i mogućnosti korišćenja interneta.
Deset puta manje Srba
Pre rata na teritoriji sadašnje Federacije živelo je 530.000 Srba.
„Sada ih prema popisu iz 2013. godine ima oko 50.000, s tim što je prošlo šest godina od popisa, tako da se može reći da nema više od 40.000 Srba“, kaže Radanović za Sputnjik.
Najviše ih je u četiri opštine gde su Srbi u većini.
„Tamo gde su Bošnjaci u kantonima u većini, gde srpsko stanovništvo čini jedan odsto ili ni toliko, tu nema zaposlenih Srba, iako Ustav FBiH garantuje da, proporcionalno broju popisanih Srba iz 1991. godine, mora biti i zaposlenih Srba u javnim službama“, kaže Radanović za Sputnjik.
On je položaj Srba u tim kantonima ocenio kao katastrofalan. Licemernim je nazvao slatkorečiva zalaganja Bošnjaka pred svetom za suživotom i multikulturalnošću, dok se u Sarajevskom kantonu beleži više Arapa i drugih nacija, označenih u popisu kao ostali (u zbiru 4,0 odsto), nego što ima Srba (2,5 odsto).
„Samo je pravoslavna crkva u Pofalićima u Sarajevu napadana 18 puta“, konstatovao je on.
Sa druge strane, u Livanjskom kantonu bolja je situacija, i Srbi tamo gde su u većini imaju tri načelnika opštine — Bosansko Grahovo, Drvar i Glamoč, a u Unsko-sankom kantonu imaju Srbina za načelnika opštine Bosanski Petrovac. Pitanje je, međutim, da li bi i to na štetu Srba moglo da se promeni, jer, kako kaže Radanović, postoji namera da se u čisto srpska sela nasele migranti. Po njegovom mišljenju, reč je o nameri da se promeni etnička struktura i da se islamizuje ono što je i danas i uvek bio srpski prostor.
30.000 Muhameda
„Prošli pokušaj da se to učini u selu Medeno polje je propao, a sada bi da to učine u srpskom selu Lipa“, kaže Radanović.
„Što se tiče trenutnih pokušaja Vlade Unsko-sanskog kantona da nekih 7.000 migranata prebaci iz područja Bihaća u etnički srpska sela, mi se tome oštro suprotstavljamo. Spremni smo na sve vidove legitimne borbe, pa čak i da fizički sprečimo dolazak migranata. Skrenuli smo pažnju potpisnicima Dejtonskog sporazuma da je to kršenje aneksa 7“, istakao je naš sagovornik.
On je napomenuo da se u BiH nalazi 40.000 registrovanih migranata, ali da ih je sigurno i 6.000 više, kao i da je najveći broj bez ikakvih papira i da je 30.000 njih navelo da se zove Muhamed i da dolazi iz Sirije, iako je svima jasno da to nije istina.
Opština Drvar, koja ima 90 odsto srpskog stanovništva, donela je i odluku da na svojoj teritoriji ne želi migrante, a to je podržala i Vlada Livanjskog kantona, gde Srbi nisu većina, i taj zaključak prosleđen je Veću ministara BiH.
Ono što će u srpske opštine u kojima je privreda gotovo u potpunosti zamrla doneti nadu da bi i neki drugi investitori mogli da ulažu u taj kraj je nova fabrika „Jumka“. U njoj će, kada u decembru bude otvorena, posao naći 100 žena.
Pošto od Federacije dobijaju samo povraćaj od poreza, dakle — samo ono što moraju, Srbi u FBIH se jedino uzdaju u pomoć Republike Srpske i Srbije, koja je nedavno pomogla opštinu Drvar, pa će u okviru nove poslovne zone uskoro proraditi i fabrika „Jumka“.