Nobelovu nagradu za književnost za 2019. godinu dobio je austrijski pisac Peter Handke, a za 2018. godinu poljska književnica Olga Tokarčuk, saopštila je danas Švedska akademija.
„Handke je dobio Nobelovu nagradu za 2019. godinu za uticajan rad koji je lingvističkom genijalnošću istražio periferiju i specifičnost ljudskog iskustva“, navela je Akademija u obrazloženju.
Handke je rođen 6. decembra 1942. godine u nemačkom gradu Grifenu, a ono što je za srpsku javnost i čitalačku publiku posebno značajno u ovoj vesti je to što je Handke veliki prijatelj Srbije, pisac koji je ovde boravio više puta, koji je posećivao Kosovo i Metohiju, pisao i govorio o njemu, o Srbiji, srpskom narodu i srpskoj literaturi, koju je predstavljao u svetu.
List „Frankfurter rundšau“ je povodom objavljivanja „O tragičnom intenzitetu Evrope — Literaturi iz Srbije“, 71. odabiru srpske literature u izdanju književnog časopisa „Sveska“, u kome je učestvovao i Peter Handke, konstatovao da Handke „ume da preteruje kada je u pitanju Srbija“.
Zbog toga je često bio napadan i osporavan.
Tokom rata u BiH, boravio je u sukobima zahvaćenim područjima i napisao žestoko osporavani esej „Pravda za Srbiju“, u kojem se zalagao za diferencirani pristup zapadnih zemalja i protiv svaljivanja krivice samo na srpsku stranu.
U aprilu 1999. godine, na početku bombardovanja SR Jugoslavije, Handke je doputovao u Srbiju, u znak protesta je vratio Bihnerovu nagradu, istupio iz Katoličke crkve, a od nemačkog ministra Rudolfa Šarpinga je zahtevao da mu vrati sve njegove knjige. Handke je 1. novembra 2012. godine izabran za inostranog člana SANU, a Povelja o članstvu mu je uručena 9. aprila 2013. godine.
On je 29. maja 2013. godine dobio posebnu plaketu 50. Disovog proleća i tom prilikom je preveo pesmu „Možda spava“ Vladislava Petkovića Disa na nemački jezik, a rukopis je poklonio Gradskoj biblioteci u Čačku.
Olga Tokarčuk je Nobelovu nagradu za 2018. godinu, kada je nagrada za književnost otkazana zbog skandala u kojem je suprug jedne od članica Švedske akademije Žan-Klod Arno osuđen za dva silovanja 2011. godine, dobila, kako se navodi u saopštenju Akademije, „zbog narativne mašte, koja, sa svojom enciklopedijskom strašću, predstavlja prelazak granica kao formu života“.
Tokarčukova je tek 15. žena koja je dobila Nobelovu nagradu za književnost za više od jednog veka, koliko se to priznanje dodeljuje, a i prvi pisac iz Poljske koji je dobio Bukerovu nagradu.
Tokarčukova je i poznati aktivista i nosilac je poljsko-nemačkog priznanja „Most“, koje se dodeljuje za promociju mira, demokratskog razvoja i međusobnog razumevanja među narodima Evrope.
Rođena je 29. januara 1962. godine u poljskom gradu Sulehov.
