Kako se navodi u Informaciji koju je prethodno usvojila Vlada Crne Gore, dinastija Petrović-Njegoš predstavlja nezaobilazni činilac „naše tradicije, kulture i identiteta“, koja je nakon skoro 221 godine vladavine i upravljanja Crnom Gorom, po završetku Prvog svjetskog rata, „nelegitimno i nelegalno, odlukom Podgoričke skupštine o ujedinjenju Kraljevine Crne Gore i Kraljevine Srbije, detronizovana i protjerana, kako bi se stvorio prostor za nastanak unitarne države sa Srbijom, pod srbijanskom dinastijom Karađorđević“.
Novo krivotvorenje istorije
Da vlasti u Crnoj Gori prenos posmrtnih ostataka potomaka dinastije Petrović-Njegoš žele da stave u službu još jednog ispravljanja „istorijske nepravde“ iz 1918. godine, bilo je jasno još u decembru prošle godine kada je ministar kulture Aleksandar Bogdanović saopštio da čitavu akciju dodatno obavezuje „nedavno usvojena rezolucija Skupštine Crne Gore o 1918. godini“, kojom je retroaktivno ukinuta Podgorička skupština.
Sam predsjednik Đukanović potvrdio je da prenos posmrtnih ostataka pripadnika dinastije Petrović-Njegoš „ima državni značaj u kontekstu snaženja svijesti o (crnogorskom) identitetu“.
Tako će, po svemu sudeći, prenošenje posmrtnih ostataka Mihaila Petrovića Njegoša sahranjenog u Francuskoj, kao i posmrtnih ostataka tri sina kralja Nikole — knjaza Danila i princa Mirka sahranjenih u Beču, te princa Petra sahranjenog u Italiji, paradoksalno biti obavljeno bez učešća i opela sveštenika Mitropolije crnogorsko-primorske, čiji su vladičanski tron Petrovići držali nepunih 160 godina. A takođe, činjenica da vlasti žele da dinastiju Petrović-Njegoš iskoriste za promociju novocrnogorskog identiteta baziranog na antisrpstvu — za mnoge je sama po sebi bizarna.
Opelo sa nepriznatom CPC?
Analitičar Boško Vukićević naglašava da je prenos zemnih ostataka potomaka dinastije Petrović-Njegoš civilizacijska i moralna obaveza Crne Gore, koju su državni zvaničnici morali ispuniti mnogo ranije. On napominje da je još od 1990. godine upravo mitropolit Amfilohije više puta pokretao inicijativu da državna vlast ispuni pismeno preuzetu obavezu o prenosu posmrtnih ostataka princa Mihaila, unuka kralja Nikole, iz Pariza na Cetinje.
„Ono što je čudno i sporno u opravdanoj, iako zakašnjeloj odluci crnogorskih vlasti, jeste politički kontekst i tajming njenog donošenja. Naime, u obrazloženju odluke o prenosu zemnih ostataka ministar kulture potencira ’nasilnički čin Podgoričke skupštine, koji je grubo udario u državne, vjerske, kulturne, nacionalne temelje Crne Gore, a pomenuti istorijski period trajno označio kao jedan od najmračnijih u crnogorskoj istoriji‘. Osim toga, predsjednik Koordinacionog odbora za prenos posmrtnih ostataka Milo Đukanović ističe da pomenuta odluka ’ima i državni značaj u kontekstu snaženja svijesti o identitetu‘. Nadalje, u Koordinacionom odboru nema Mitropolije crnogorsko-primorske, iako je ona višedecenijski pokretač inicijative i, po svemu sudeći, sahrana posmrtnih ostataka će se obaviti bez opela — ukoliko se režim ne odluči za još bizarniju varijantu i u držanje opela uključi članove pseudoreligijske organizacije, nepriznate CPC“, kaže Vukićević za Sputnjik.
Zatiranje srpskog identiteta
On stoga dodaje da sve nabrojano upućuje na zaključak da čitava operacija sa prenosom zemnih ostataka potomaka dinastije Petrović-Njegoš ima očigledan antisrpski kontekst, te da predstavlja nastavak sličnih akata aktuelnog crnogorskog režima, kao što su Rezolucija o ukidanju Podgoričke skupštine i nasrtaj na imovinu SPC.
„U prilog takvom zaključku ide i činjenica da su svi članovi Koordinacionog odbora, a ima ih preko dvadeset, u javnosti prepoznati kao osobe sa manje ili više izraženim antisrpskim osjećanjem i djelatnošću. Đukanovićevo isticanje ’snaženja svijesti o identitetu‘ takođe upućuje na pomenuti zaključak, ako imamo u vidu da jačanje novocrnogorskog identiteta, tj. dukljanstva, danas znači prije svega zatiranje bilo koje forme srpskog identiteta, kulture i prisustva u Crnoj Gori“, kaže Vukićević, ističući pri tome da ono što čitavoj operaciji daje bizaran prizvuk jeste činjenica da montenegrinski režim pokušava da iskoristi dinastiju Petrović u svom antisrpskom projektu.
„Naime, opštepoznato je da su Petrovići srpska dinastija koja je preko 200 godina vladala Crnom Gorom i u okviru koje nijedan vladar nikad nije dovodio u pitanje svoje srpsko osjećanje i želju za ujedinjenjem sa ostalim srpskim zemljama. Vladika Danilo se potpisivao kao ’vojevodič srpskoj zemlji‘, Sveti Petar Cetinjski je prije Boja na Martinićima pozivao Crnogorce da pokažu ’da u nama srbsko srce kuca, srbska krvca vrije‘, dok je genijalni Njegoš za najvećeg pripadnika svog naroda smatrao cara Dušana, a nakon njega Karađorđa. Zbog svega toga, govoriti o srpstvu kralja Nikole i ostalih Petrovića je izlišno, jer se radi o svima poznatim stvarima i hiljadama pisanih dokumenata“, kategoričan je Vukićević.
Odgovor princa Mihaila
Ovaj analitičar ipak ističe da bi danas najbolji odgovor crnogorskim vlastodršcima vjerovatno dao sam princ Mihailo, čije zemne ostatke sa toliko decenija zakašnjenja oni sada prenose na Cetinje.
„Naime, Mihailo je kao pobornik politike kralja Aleksandra i protivnik crnogorskog separatizma, 1941. godine odbio ponudu italijanske kraljevske kuće da preuzme presto u okupiranoj Crnoj Gori. Umjesto dvora Mihailo je odabrao tamnicu i koncentracioni logor, uz sljedeće riječi:
„S ogromnom radošću primam što mi je dosuđeno. Sloboda i počasti ne bi mi bili nikakva naknada za sramotu što sam izdao svoju zemlju“, naglašava Vukićević, uz zaključak da je iz očiglednih razloga ovo „perfidno korišćenje srpske dinastije Petrović u antisrpske svrhe unaprijed osuđeno na propast“.
