Pismo u pet tačaka upućeno 18. novembra prošle godine, a koje je potpisalo 19 verskih zvaničnika, objavljeno je sada da bi se izbegla „nagađanja, pogrešna tumačenja ili neistine“.
Na početku pisma hrvatski biskupi navode da su nakon završetka rada Mešovite komisije Hrvatske biskupske konferencije i SPC, čiji je zadatak bio da zajednički razmotre lik Alojzija Stepinca pre, tokom i nakon Drugog svetskog rata, učestale izjave i prekori u javnim nastupima i medijima najviših predstavnika SPC upućeni Katoličkoj crkvi i biskupima u Republici Hrvatskoj.
„Vaša svetost je nekoliko puta javno ponovio kako biskupi u Hrvatskoj ćute“, navode biskupi i nabrajaju kada je i gde sve Irinej spominjao „ćutanje Rimokatoličke crkve“.
Biskupi potom podsećaju i na govor na 62. Međunarodnom sajmu knjiga 2017. godine, kada je patrijarh, govoreći o stradanju srpskog naroda tokom 20. veka, izjavio da je najtragičnije „to što su ona došla jednim delom od muslimana, a mnogo više od braće rimokatolika“, kao i da SPC godinama očekuje da čuje reč kajanje i izvinjenje“.
Oni podsećaju i na govor Irineja u avgustu prošle godine povodom operacije Oluja i na posetu Crnoj Gori, kada je na pitanje novinara s kojom bi istorijskom epohom uporedio položaj Srba danas u Crnoj Gori u intervjuu za podgorički dnevnik „Dan“ rekao da bi ga uporedio sa položajem Srba u Hrvatskoj u doba NDH, te da u Hrvatskoj ni danas nije bolji položaj Srba.
„Pitamo se, kakav bi mogao da bude cilj i smisao navedenih tvrdnji, po kojima kod Katoličke crkve u Hrvatskoj i njenih pastira ne postoji gotovo nikakvo dobro, nego samo zlo. U ne tako davnim vremenima slušali smo slične ocene i o Vatikanu i o papi. Međutim, danas čujemo pohvale papi Franji i Rimokatoličkoj crkvi, a pokude biskupima i crkvi u Hrvatskoj“, navode biskupi.
Biskupi su patrijarhu Irineju napisali i da je neobično da poglavar jedne pravoslavne crkve javno suprostavlja biskupe Katoličke crkve u Hrvatskoj papi Franji, upućuje im prekor i pripisuje zločine celoj toj crkvi i celom hrvatskom narodu.
„Za zločine kako u hrvatskom, tako i u srpskom, i u drugim narodima, krivi su pojedinci s imenom i prezimenom, pa je na njima odgovornost za ono što su počinili“, navodi se u pismu.
Navode i da ne razumeju namere saopštenja sa poslednjeg zasedanja Svetog arhijerejskog sabora SPC, kad su javno razvrstani hrvatski biskupi i kada se tumačilo ko je od njih dobronameran i ko od njih deluje prema II vatikanskom saboru, a ko ne i gde je većina označena kao ljudi „neprikrivene proustaške orijentacije“.
„Navedenim javnim negativnim načinom komuniciranja nije moguće rešiti bilo kakav problem ili pitanje. Takav pristup u hrvatskom društvu izaziva otpore prema nastupima Vaše svetosti, budi nepoverenje prema Vašoj ličnosti i prema SPC, te prema samim srpskim građanima u Hrvatskoj, produbljuje ranjivost iz ratnog vremena koja još nije iscelila, podstiče mržnju“, navode biskupi.
Biskupi navode da posebnu težinu ima izjava Irineja da je nedavni rat mogla da spreči Katolička crkva, jer, kako kaže, zauzimanje za mirno rešavanje problema nije imalo nikakav odjek.
„Kada upućujete pisane poruke vernicima SPC u Hrvatskoj, Vi gotovo nikada ne navodite državu u kojoj oni žive, nego pokrajine Dalmaciju, Slavoniju, Liku. Nezavisnost Republike Hrvatske priznale su gotovo sve svetske države, te joj Vaše ignorisanje ne može nauditi, ali ono nanosi štetu Vašem ugledu u Hrvatskoj i ujedno građane srpske nacionalnosti stavlja u nova iskušenja“, navodi se u pismu.
Biskupi kažu i da su više puta predlagali redovne susrete komisije Hrvatske biskupske konferencije za odnos sa Srpskom pravoslavnom crkvom i komisije Srpske pravoslavne crkve za odnos s Katoličkom crkvom u Hrvatskoj o pitanjima koja se odnose na dve crkve i na njihovo delovanje, ali da nisu dobili odgovora.
„Rad u Komisiji o Alojziju Stepincu pokazao je koliko je važno razgovarati na dostojanstven način kao braća i o najtežim istorijskim sporovima oko kojih se ne uspevamo složiti, izbegavajući polemiku putem javnih medija koja ne priliči hrišćanima i pokazuje da, zastupajući jevanđelje, nismo drugačiji od sinova ovoga sveta“, napisali su biskupi.
