Sve su češće paralele o sličnosti procesa koji se odvijaju u Ukrajini i Crnoj Gori — dvijema državama nastalim dezintegracijom SSSR-a i Jugoslavije. U moru sličnosti, zajednički imenilac, prema ocjeni većine analitičara, jeste bespoštedni obračun sa ruskim, odnosno srpskim identitetom od strane ukrajinskog i crnogorskog režima.
Istoričar dr. Aleksandar Stamatović smatra da su procesi u Crnoj Gori i Ukrajini toliko identični da gotovo imaju „blizanačku varijantu“.
„Njihova matrica je ista i zasniva se na lenjinističko-boljševističkoj teoriji o nacijama i nacionalnim identitetima stvorenim i osmišljenim u Vatikanu, svjetskoj masoneriji i ostalim centrima zapadne moći, gdje je osnovni cilj bio razbiti istočno-slovenski i pravoslavni korpus i postepeno ga pounijatiti i prevesti u rimkatoličanstvo nametanjem novih lokalnih identiteta“, obrazlaže Stamatović.
Ukrajinski sindrom je, kako dodaje, svakako stariji jer je ranije ušao u operativnu fazu.
Stamatović podseća da je prvo stvorena Socijalistička republika Ukrajina i promovisan ukrajinski jezik, a ukrajinska istorija odvojena od ruske, da bi taj model kasnije preuzeli Josip Broz i jugoslovenski komunisti.
„Na sceni je, dakle, završna faza zaokruživanja identiteta kako u Ukrajini, tako i u Crnoj Gori“, kaže Stamatović za Sputnjik.
U tom smislu, naš sagovornik dodaje da je u oba slučaja „zaokruživanje paketa identiteta istovetno, počevši od državnog, državno-istorijskog, nacionalnog, jezičkog i evo sada konačno i crkvenog pitanja“, te da je jedina razlika što se u Ukrajini radi o dezintegraciji ruskog, a u Crnoj Gori srpskog identiteta, koji se oba u globalu percipiraju kao istočno-pravoslavni slovenski identitet.
„Mentor je takođe isti. Dakle, globalni Zapad i njegov identitet, njegova načela i vrijednosti, a ne treba zaobići ni Vatikan. I slom komunizma u Evropi i u Sovjetskom savezu nosio je isti scenario. Prije ili kasnije, kako u SSSR-u, tako i u Jugoslaviji, i njega su u potpunosti podržale SAD“, primjećuje Stamatović.
Ovaj istoričar naročito ističe da je jedna od glavnih sličnosti režima u Ukrajini i u Crnoj Gori što je „u obe države na sceni vrlo agresivna politika utvrđivanja identiteta nasilnim putem“, kao i da se ta identičnost takođe ogleda i u „proizvođenju istorijske maltene milenijumske državne vertikale izvan ruske i srpske, kako bi se dokazala državnost i identitet van srpskog i ruskog“.
„Tako se Kijevska Rusija identifikuje kao državni embrion ukrajinske države, a dukljansko-zetska država Vojislavljevića kao državni embrion Crne Gore, iako prva istorijski jasno pripada ruskoj državnosti, a druga srpskoj. Uostalom, prva ruska država je Kijevska Rusija koja je nastala prije Novgorodske i Moskovske Rusije, a prva srpska kraljevina je Duklja, tj. Zeta Mihaila i Bodina Vojislavljevića nastala gotovo vijek i po prije nemanjićke države“, objašnjava Stamatović.
U tom svetlu treba posmatrati i aktuelni skandal zabrane srpskim intelektualcima da uđu u Crnu Goru, kaže naš sagovornik na kraju razgovora za Sputnjik, ističući da je namjera zvanične Podgorice da se srpski etnički korpus u Crnoj Gori prije svega navikne na ovakve skandale, kao i da zabrane i navodna spoznaja prava na zaštitu crnogorskog identiteta postanu dio svakodnevnice.
„Pri tome se vrši prosta zamjena teza, pa se ono što je srpsko proglašava za uzurpirajuće, agresivno i asimilatorsko, a ono što je crnogorsko navodno kao ugroženo i koje ima pravo na zaštitu“, zaključuje Stamatović.