Kada je počeo oružani sukob Asadovih pristalica i opozicije, kada se Turska uključila u konflikt i kakvu je ulogu igrala Rusija u uspostavljanju režima prekida vatre? Detaljnije o tome — u pregledu ključnih epizoda sirijske krize, koju i dalje prate kolege sa RT.
Mart 2011. godine: Početak konflikta
Sirijskom konfliktu je prethodio talas državnih prevrata na Bliskom istoku i u Severnoj Africi, poznatiji kao „arapsko proleće“.
U martu 2011. godine širom Sirije su održani veliki protesti, nakon čega je predsednik Asad bio primoran da raspusti vladu i da ukine režim vanrednog stanja, koji je bio na snazi poslednjih 48 godina. Protesti su prerasli u sukobe.
Maj 2011. godine: Mešanje Zapada
Zapadne zemlje i sunitski deo arapskog sveta podržali su Asadove protivnike. U maju 2011. godine Evropska unija je uvela sankcije protiv Sirije, a u novembru njima se pridružila i Liga arapskih zemalja. Istovremeno, EU je pojačala sankcije.
Leto 2011. godine: Prvi okršaji
Sirijska slobodna armija, koju su formirali pobunjenici, počela je da ratuje protiv Asadove vojske na leto 2011. godine. Došlo je do oružanih okršaja na severoistoku Sirije i u centralnom delu zemlje. Protesti su počeli da se približavaju glavnom gradu, Damasku. Borci Slobodne sirijske armije zauzeli su grad Sakbu.
April 2012. godine: Prvo primirje
Dana 12. aprila 2012. godine, nakon što se rat proširio na teritorije provincija Homs i Damask, što je dovelo do dodatne eskalacije sukoba, stupilo je na snagu primirje, inicirano od strane UN. Dok je režim prekida vatre bio na snazi, održani su izbori u Narodnom savetu. Na prvim višestranačkim izborima u Siriji u poslednjih 50 godina pobedila je koalicija koju je formirala vladajuća stranka Baas. Primirje je više puta bilo prekršeno, a 5. juna ono je bilo i zvanično ukinuto.
Jun 2012. godine: Turska se meša u konflikt
U junu 2012. godine u konflikt se umešala Turska. Sirijski PVO je oborio turski lovac, koji je narušio vazdušni prostor zemlje. Turska je rasporedila vojsku na sirijskoj granici, predsednik Erdogan je izjavio da je armija spremna da bombarduje Siriju i izvrši upad na njenu teritoriju.
Jul 2012. godine: Borbe se nastavljaju
Sledećeg meseca su počele borbe za Alep, ključni grad na severu zemlje. Militanti, koji su formirali Nacionalnu koaliciju sirijskih revolucionarnih i opozicionih snaga, napali su Damask, ali Asad je sačuvao kontrolu nad prestonicom. Dan uoči Nove godine Asadova vojska je zauzela Homs.
2013-2014: Uništavanje hemijskog oružja
Borbe su se nastavile 2013. godine, ali inicijativa je prešla u ruke provladine vojske. Zapadne zemlje su izjavile da je u Siriji verovatno korišćeno hemijsko oružje. Šef ruske diplomatije Sergej Lavrov inicirao je proces uklanjanja i uništavanja hemijskog oružja koji je počeo u oktobru 2013. godine, pa se završio u junu 2014. godine.
Septembar 2013. godine: Progon hrišćana
Sirijski konflikt će ostati upamćen po masovnom progonu hrišćana, koji su započeli članovi radikalnih islamističkih grupa u Siriji. Islamisti su zauzimali hramove, skrnavili svetinje i uzimali sveštenike za taoce. Oko 50 kilometara severno od Damaska nalazi se grad Malula, sveti grad za hrišćane. Međutim, 2013. godine militanti su napali Malulu i zarobili monahinje iz manastira Svete Tekle. U septembru iste godine, u ovom gradu su se pod paljbom našli novinari RT Marija Finošina, Mihail Kondakov i Kiril Vagin, koji je bio ranjen.
Januar 2014. godine: DAEŠ kreće u ofanzivu
U januaru 2014. godine teroristička organizacija DAEŠ pojačava prisustvo na sirijskoj teritoriji. Ona se istovremeno bori protiv opozicije i protiv Bašara el Asada. U junu, DAEŠ proglašava stvaranje kalifata.
Mart 2014. godine: Koalicija protiv DAEŠ-a
Dva meseca kasnije, zapadne zemlje su formirale međunarodnu protivterorističku koaliciju na čelu sa SAD.
Septembar 2015. godine: Intervencija ruskih Vojno-kosmičkih snaga
Nakon neuspeha u borbi vladine vojske protiv DAEŠ-a tokom 2015. godine, Rusija je na molbu sirijskog predsednika Bašara el Asada donela odluku da započne vazdušnu operaciju protiv terorista — 30. septembra Savet Federacije RF jednoglasno je odobrio predsedniku Vladimiru Putinu upotrebu vojske u Siriji. Istog dana je ruska avijacija počela da bombarduje položaje militanata.
Novembar 2015. godine: „Nož u leđa“
Turski lovac je oborio ruski bombarder Su-24 na sirijskom nebu 24. novembra 2015. godine. Poginuli su jedan od pilota i vojnik koji je učestvovao u spasilačkoj operaciji. Nakon toga došlo je do drastičnog pogoršavanja rusko-turskih odnosa.
U decembru 2015. godine Velika Britanija se pridružila vazdušnim udarima koalicije na čelu sa SAD.
Februar 2016. godine: Drugo primirje
Međunarodna zajednica je ubeđena da je neophodno što pre rešiti krizu u Siriji. Već 18. decembra 2015. godine SB UN usvojio je rezoluciju o mirovnom procesu u Siriji. Režim prekida vatre stupio je na snagu 27. februara 2016, nakon dogovora Moskve i Vašingtona. Prekid vatre se ne odnosi na terorističke grupe, poput DAEŠ-a i Nusra fronta.
Mart 2016: Početak povlačenja ruske avijacije iz Sirije
Ove godine, 14. marta, ruski predsednik Vladimir Putin naredio je ministru odbrane Sergeju Šojguu da od utorka počne da povlači rusku vojsku iz Sirije, jer su postavljeni zadaci ispunjeni.
„Smatram da je zadatak koji je postavljen Ministarstvu odbrane i oružanim snagama u celini ispunjen, zbog toga naređujem ministru odbrane da od sutra počne povlačenje glavnog dela naše vojne grupacije iz Sirijske Arapske Republike“, rekao je Putin na sastanku sa šefovima Ministarstava odbrane i spoljnih poslova Rusije.
