Narodni poslanici će ubuduće plaćati putarinu, izjavila je ministarka građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Zorana Mihajlović, dodajući kako u Zakonu piše da su poslanici oslobođeni plaćanja prevoza, ali nisu oslobođeni putarine. Ona je iznela i prognozu kako će ovom merom Javno preduzeće „Putevi Srbije“ godišnje uštedeti 20 miliona dinara.
Šefovi poslaničkih grupa su u Skupštini Srbije dali i svoj sud o ovakvoj odluci.
„Narodni poslanici su građani, pa bi sve obaveze koje se odnose na građane trebalo da se odnose i na poslanike“, smatra Zoran Babić iz SNS-a. S druge strane, Zoran Živković iz Nove stranke, Borko Stefanović, šef poslaničke grupe DS-a, i Janko Veselinović iz SDS-a smatraju da se „radi o demagoškoj meri“. Đorđe Milićević iz SPS-a je, pak, ubeđen da će biti pronađeno rešenje koje će poslanicima omogućiti da obavljaju funkciju, ali da to ne bude na teret građana.
Sputnjik je, konsultujući Ustav Srbije, zakone, Poslovnik i Informator o radu Narodne skupštine, istraživao koja to sve prava imaju izabrani narodni poslanici.
Građani biraju poslanike u Narodnu skupštinu koja ima 250 poslanika, izabranih na četiri godine. Tako izabran poslanik stiče prava i dužnosti danom potvrđivanja mandata, izdaje mu se poslanička legitimacija, odnosno javna isprava kojom dokazuje poslanički status i na osnovu koje ostvaruje prava. On uživa imunitet u skladu sa Ustavom i zakonom, a za usmeno ili pismeno izraženo mišljenje ili glasanje u vršenju svoje poslaničke funkcije ne može biti pozvan na krivičnu ili drugu odgovornost. Narodni poslanik koji je zatečen u izvršenju krivičnog dela za koje je propisana kazna zatvora u trajanju dužem od pet godina, može biti pritvoren bez odobrenja Narodne skupštine.
Poslanicima zaposlenim u Službi Narodne skupštine omogućeno je korišćenje: ekspoziture pošte u zgradi skupštine koja pruža kompletne poštanske usluge, restorana u zgradi Narodne skupštine (164 mesta i 5 bifea) i restorana u Domu Narodne skupštine (124 mesta i 2 bifea), ambulante sa medicinskim osobljem (dežurni lekar i medicinska sestra), koja pruža medicinsku pomoć za vreme trajanja sednica, kao i ambulantnih kola za potrebe hitnog prevoza do zdravstvenih ustanova.
Poslanici imaju i omogućen pristup informacijama na Internetu i u bazama podataka: Intermeks Indok (baza od više hiljada prečišćenih tekstova propisa koja se neprekidno proširuje i ažurira); Celeks (službena baza pravnih propisa EU koja sadrži tekstove osnivačkih ugovora EU, zakonodavstvo EZ, predmete Suda EU, mišljenja i rezolucije institucija EU i savetodavnih tela, običajno pravo Evropskog suda, bibliografske podatke o pripremnim aktima, predstavke Evropskog parlamenta i izveštaje o primenjivanju direktiva Zajednice u državama članicama); i ECPRD (baza podataka Evropskog centra za istraživanje i dokumentaciju) sa obiljem informacija, publikacija i istraživačkih studija iz velikog broja evropskih parlamenata. Dokumenti iz baze Celeksa dostupni su na jedanaest službenih jezika EU i obuhvataju informacije od 1951. Informacije iz baze ECPRD-a, dostupne su na engleskom jeziku.
Takođe, omogućeno im je korišćenje bibliotečke zbirke Narodne skupštine koja obuhvata: stručne knjige i monografske publikacije iz oblasti prava, politikologije, sociologije, filozofije, književnosti, zbirku propisa saveznih i republičkih organa sa registrima od 1945. do danas, stenografske beleške Narodne skupštine od 1889. do danas, značajnu arhivsku građu (npr. Protokoli vanredne Narodne skupštine iz 1880, Skupštine Kraljevine Jugoslavije od 1919. do 1939, Službene novine Kraljevije SHS od 1921), stručne časopise, dnevnu štampu. Biblioteka ima i elektronsku bazu pravnih propisa Indok, koja obuhvata propise Srbije i Crne Gore, Autonomne pokrajine Vojvodina i grada Beograda, koji su na snazi od 1990. do danas.
Izabrani narodni poslanici imaju pravo na platu i pravo na naknadu plate po prestanku poslaničke funkcije u visini plate koju su imali na dan prestanka funkcije, a najduže šest meseci. Ovo pravo se može produžiti, ali ne duže od šest meseci. Imaju i pravo na otpremninu kad poslaniku na stalnom radu u skupštini, radi korišćenja prava na penziju, pripada naknada za otpremninu u visini jedne i po plate.
Dalje, poslanici imaju pravo na poslanički dodatak u mesečnom paušalnom iznosu za vršenje poslaničke dužnosti u izbornoj jedinici, u visini od 40 odsto od punog iznosa plate poslanika na stalnom radu u skupštini. Onda pravo na naknadu na ime razlike do poslaničke plate za one poslanike koji nisu na stalnom radu u skupštini. Takođe, poslanici koji ostvaruju zaradu od samostalne delatnosti imaju pravo na mesečnu naknadu u visini od 80 odsto od plate narodnog poslanika na stalnom radu u skupštini.
Narodni poslanici imaju pravo na naknadu troškova za službena putovanja, zatim pravo na korišćenje službenog automobila, kao i pravo na besplatan prevoz u železničkom, drumskom, javnom gradskom i rečnom saobraćaju na teritoriji Srbije, u svim pravcima i za neograničen broj putovanja. Omogućeno im je i pravo na korišćenje službenih fiksnih i mobilnih telefona, pravo na službenu karticu sa pretplatničkim brojem, kao i pravo na dopunu privatne kartice za mobilni telefon koji se daju određenim licima radi obavljanja poslova za potrebe Narodne skupštine.
Zatim pravo na posluženje prilikom održavanja službenih sastanaka u Narodnoj skupštini, ali i pravo na dnevnicu za put u inostranstvo. Takođe, izabrani poslanici dobijaju naknade troškova za ishranu, troškova za hotelski smeštaj, pravo na naknadu troškova za korišćenje privatnog automobila u visini 15 odsto od cene litra pogonskog goriva po obračunskom kilometru, prema Listi udaljenosti prebivališta narodnih poslanika od Beograda, koja se nalazi u prilogu ove odluke i njen je sastavni deo.
Administrativni odbor Narodne skupštine može da odluči da se narodnom poslaniku koji nema prebivalište u Beogradu i ne koristi pravo na hotelski smeštaj, na lični zahtev, isplati mesečna naknada na ime zakupa stana u Beogradu, u ukupnom iznosu od 35.000 dinara (uračunati svi troškovi korišćenja stana – struja, telefon, komunalne usluge…).
Narodni poslanik kome je prestao mandat ima pravo da se u roku od dva meseca od dana kada mu je prestao mandat vrati na rad kod poslodavca kod koga mu miruje radni odnos zbog toga što je izabran na funkciju narodnog poslanika, ima pravo na pristup arhivi i dokumentima o radu Narodne skupštine kojima je imao pristup i dok je bio narodni poslanik, ima pravo da prisustvuje državnim svečanostima u Narodnoj skupštini, u skladu sa protokolom, ima pravo pristupa biblioteci Narodne skupštine i Klubu poslanika. Narodnom poslaniku kome je prestao mandat, radi ostvarivanja ovog prava izdaje se trajna legitimacija.
