Spektakularna serija reljefnih slika na plafonu starog egipatskog hrama u Esni prikazuje 12 horoskopskih znakova, od kojih mnogi liče na njihove prikaze kakvi se danas koriste.
Horoskopski znaci retko u egipatskim hramovima
Pored znakova zodijaka, tavanica hrama u antičkom egipatskom gradu Esni, posvećenom bogu Hnumu, prikazuje i pet planeta Sunčevog sistema, „sedam strela“ boginje Sekmet, kao i neke grupe zvezda koje su starim Egipćanima služile da mere časove tokom noći.
„Predstavljanje zodijaka veoma je retko u egipatskim hramovima“, kaže egiptolog Kristijan Lajc sa Univerziteta Tibingen u Nemačkoj, čiji tim je radio zajedno sa egipatskim ministarstvom turizma i antikviteta na restauraciji tog dela hrama.
Zodijak je deo vavilonske astronomije i ne pojavljuje se u Egiptu sve do ptolomejskih vremena, kaže Lajc.
Izgradnja hrama u Esni, koji je udaljen oko 60 kilometara južno od Luksora, smatra se da je počela još pre 1425. godine pre nove ere, ali je završen u ptolomejskoj eri, koja je počela oko tri veka pre Hrista, te da su neki njegovi delovi, kao što je sačuvano predvorje, građeni tokom rimskog perioda, za vreme vladavine Klaudija između 41. i 54. godine nove ere.
Arheolozi su imali puno posla da uklone naslage stare više od 2.000 godina na predvorju, gde su nađeni horoskopski znaci.
Arheolozi kažu da je ovaj hram jedinstven po brojnosti i različitosti figura koje su oslikane na njegovim zidovima, ali i po tome što su na njima sačuvane boje ispod patine.
Veliko iznenađenje za naučnike
Ipak, otkriće horoskopskih znaka je veliko iznenađenje. Smatralo se da su stari Grci upoznali Egipćane sa zodijakom, te da je on postao popularan, ali samo u određenim kontekstima, navodi „Sajens alert“.
„Zodijak je korišten za dekorisanje privatnih grobnica i sarkofaga i bio je značajan u astrološkim tekstovima, kao što su horoskopi nađeni na grnčariji“, kaže egiptolog Danijel fon Reklinghauzen sa Univerziteta Tibingen.
Međutim, horoskopski znaci su veoma retki u hramovima: pored onog u Esni, nađena su samo još dva sačuvana, oba u Denderi.
Nešto ranije, otkriveni su nazivi koje su stari Egipćani davali sazvežđima, pa su tako Velika kola bila Mesektiu, a Orion je bio Sah.
Pored znakova zodijaka, prikazane su i planete, kao što su Jupiter, Mars i Saturn, kao i više sazvežđa.