Iako su Misije UNDP-a i EU početkom februara ove godine zaustavili privremene prištinske institucije u nastojanju da obnove kuće nacističkog saradnika Džafera Deve, Aljbin Kurti ponovo je nastavio sa ovim projektom a Zapad je ovoga puta na to ostao nem.
Kurti hvata korak sa Zapadnim trendom
Istoričar Miloš Ković kaže da ga ništa više ne iznenađuje od strane Zapada.
„To što radi Aljbin Kurti je prosto hvatanje koraka sa nečim što je mnogo širi trend. To je naravno najupadljivije u Ukrajini gde Zapad otvoreno podržava one koji ne kriju svoja nacofašistička opredeljenja. Prosto, dobar je svako ko će moći da bude upotrebljen protiv Rusa, odnosno protiv Srba koje Zapad i dalje vidi kao „male Ruse“,“ objašnjava Ković.
Istoričar podseća da smo se mi sa tim suočili još tokom ratova u kojoj je razbijena Jugoslavija.
„Setimo se da su redove hrvatske vojske popunjavali ekstremni desničari i ljudi otvorenih nacofašističkih ubeđenja. I tada smo razumeli da politički Zapad ne samo da ne želi da ih u tome zaustavi već i da ih podržava,“ podseća Ković.
Zapad je na to ćutao i tokom rata u SFRJ
Naš sagovornik ističe da je posle rata ta ideologija većine Zapada ostala prisutna.
„Kasnije smo mogli da vidimo punu obnovu i posle rata ustaške ideologije u Hrvatskoj koja se na mnogo načina ispoljavala. Ista situacija je bila i u BiH pa čak i u Crnoj Gori,“ navodi Ković.
Za projekat obnove kuće Deve, koji je početkom godine izazvao burne reakcije, vlada u Prištini je za 2023. izdvojila 300.000 evra, što je potvrdio i ministar kulture Hajrula Čeku.
U februaru ove godine, kada je sve bilo spremno za početak konzervacije i restauracije, reagovali su Srbi na KiM, ali i brojne organizacije, kao i ambasador Nemačke u Prištini Jorn Rode, koji je apelovao „da se ne iskrivljuje istina o holokaustu”.
Regrutovao za SS divizije
Deva je inače bio gradonačelnik Kosovske Mitrovice i ministar unutrašnjih poslova Albanije za vreme nemačke okupacije, a 1943. dobio je instrukcije nemačke vrhovne komande za Balkan da oformi vladu koja će voditi računa da ciljevi Nemačke ne budu ometeni, a već oktobra iste godine postao je ministar unutrašnjih poslova u Tirani.
Deva je takođe poznat i po aktivnoj ulozi u regrutovanju boraca u ozloglašenu SS diviziju „Skenderbeg”.