Njegovoj Svetosti, Arhiepiskopu pećkom, Mitropolitu beogradsko-karlovačkom i Patrijarhu Srpskom g. Irineju,
Njegovom Visokopreosveštenstvu, Mitropolitu crnogorsko-primorskom g. Amfilohiju,
Njegovom Preosveštenstvu Episkopu budimljansko-nikšićkom g. Joanikiju,
Njegovom Preosveštenstvu Episkopu mileševskom g. Atanasiju,
Njegovom Preosveštenstvu Episkopu zahumsko-hercegovačkom g. Dimitriju,
Njegovom Preosveštenstvu Episkopu dioklijskom g. Metodiju,
Vaša Svetosti, ljubljena u Gospodu sabraćo arhijereji, uvaženo sveštenstvo, draga braćo i sestre!
Sa bolom i brigom primili smo vijest da je Skupština Crne Gore usvojila diskriminatorni zakon, koji je uperen protiv Srpske Pravoslavne Crkve, kao i o dramatičnim dogaćajima koji su uslijedili poslije toga.
U ime sve punoće Ruske Pravoslavne Crkve izražavamo Vam naše najdublje, najiskrenije i najsrdačnije sastradavanje i saosjećamo sa Vama, a u vezi sa užasnom samovoljom policije, koja je vjernike, na čelu sa Preosvećenim episkopom dioklijskim Metodijem, tukla i unižavala.
Osjećamo posebnu gorčinu zbog nepoštovanja većinske volje građana koji su bili i ostaju članovi Crkve Svetog Vasilija Ostroškog i Svetog Petra Cetinjskog, a koju su pokazali donosioci ovog zakona. Upravo ta Crkva, kao ljubeća majka, duhovno je rodila i neprestanom brigom vjekovima je u državljanima Crne Gore vaspitavala ljubav prema istini i slobodi. A danas, njeni hramovi i manastiri, koji svjedoče o živoj vjeri i blagočestivosti pokoljenja koja su ih gradila, nalaze se pred opasnošću raskrčmljavanja.
Pokušaj postavljanja pitanja zakonitosti prava vjerskih organizacija poslije dugogodišnjeg vlasti bogoboračkog režima, koji je obespravio te iste organizacije, sada izgleda kao ciničan udarac po Crkvi, koja obnavlja ono što je bila izgubila u vremenima gonjenja. Novi Zakon o slobodi vjeroispovijesti je samo akt podrške raskolu, koji ima za cilj da oslabi Kanonsku crkvu i da pokuša da je stavi u potčinjeni i zavisni položaj u odnosu na državu — što je tim nepravednije, s obzirom da je Crna Gora sekularna država. Samovoljno i nezakonito ulazeći u oblast kanonskog prava, vlasti Crne Gore poriču očigledni i lako dokazivi kontinuitet kanonske Crkve, insistirajući na njenoj registraciji, kojom se Crkvi oduzima pravni subjektivitet i ostavlja je bez zaštite pred napadima agresivnog nacionalizma.
U Ruskoj Pravoslavnoj Crkvi, na svom primjeru znamo, da je raskol najveća svenarodna tragedija. Političkim vlastima u Crnoj Gori, kao i u Ukrajini, cilj je podrivanje narodnog jedinstva, i iste već duže vrijeme podržavaju raskolnike, videći u njima instrument kojim mogu oslabiti kanonsku Crkvu. Drvo koje su odgajili donijelo im je otrovne plodove novog „državničkog mišljenja“, u kojem raskol ima ulogu pokretačke sile preporoda društvene svijesti.
Ta bolna transformacija nanijela je Ukrajini nezacjeljive rane bratoubilačkog rata. S tugom primjećujemo, da iste posledice prijete i vašoj državi, gdje su jasno uočljive paralele i sličnosti sa ukrajinskom situacijom.
U objema državama su usvojeni diskriminatorni zakoni, koji su dali pravnu osnovu za otimanje crkvenih hramova, manastira i ostale imovine. Već duži niz godina raskolnici u Crnoj Gori uz pomoć vlasti pokušavaju da otmu hramove kanonske Crkve — kao i u Ukrajini.
Iz tog razloga, naša braća u Crnoj Gori tako jasno razumiju stradanja Božjeg naroda u Ukrajini, i trude se da ga svakom prilikom podrže u iskušenjima koja ih napadaju.
Sada se obraćamo svim Pomjesnim Pravoslavnim Crkvama, sa pozivom da podrže kanonsku Crkvu u Crnoj Gori. Na opasnost koja se nadvila nad njom ne smije niko od nas da gleda kao na neku daleku i tuđu. To što pokušavaju da nametnu vjernicima Crne Gore, sjutra može da se dogodi bilo kojoj Pomjesnoj Crkvi.
Obraćamo se svetskoj javnosti sa pozivom da ne dopusti otimanje prava vjerskim zajednicama u Crnoj Gori. Ozbiljne primjedbe na novi Zakon o slobodi vjeroispovijesti ranije je iznijela i Evropska komisija za demokratiju kroz pravo (Venecijanska komisija, prim. prev. ). Očigledno da pomenuti zakonski akt ignoriše volju većine naroda Crne Gore. Napominjemo da je državno rukovodstvo, koje je uzelo kurs za pravljenje „nove crkve“ koja bi služila njihovim političkim ciljevima, ovim zakonskim aktom grubo pogazilo član 14 Ustava Crne Gore, koji garantuje odvojenost vjerskih zajednica od države.
Pozivamo rukovodstvo Crne Gore da se prizovu pameti i da, umjesto mitskih „velikosrpskih šovinista“, u pravoslavnim vjernicima prepoznaju svoje djedove, očeve i majke, braću, sestre i djecu. Nemoguće je i besmisleno je proglašavati kanonsku Crkvu koja okuplja oko sebe ogromnu većinu građanja — provodnikom tuđeg i neprijateljskog uticaja.
Usvojeni zakon ne omogućava slobodu vjeroispovijesti, već je uperen na otuđivanje naroda od mnogovjekovnog istorijskog pamćenja i naslijeđene od predaka duhovne tradicije. Glasanje u Skupštini Crne Gore pokrenulo je procese koji u predvidljivoj budućnosti mogu imati žalosne posledice, kao što su masovno narušavanje prava vjerujućih, otimanje hramova od zakonskih vlasnika i prekrajanje crkvenog imetka. Sve to smo već vidjeli na djelu u Ukrajini, gdje su bili usvojeni slični zakoni, ali miješanje tamošnjih političara u pitanja ustrojstva crkvenog života nije moglo da pokoleba duhovni temelj kanonske Crkve, niti da od Crkve odvoji vjerni narod. Štaviše, to miješanje je dovelo lice koje je prednjačilo u želji da Crkvu pretvori u svoj politički instrument do gubitka najvišeg državnog položaja! Napadi na Crkvu Božiju ne ostaju bez kazne. Narod neće oprostiti napade na njegove svetinje, a Bog će ih takođe kazniti osudom u vječnosti.
Molimo se Svemilostivom Gospodu, da On daruje svoju svesilnu pomoć arhipastirima, pastirima, svim vjernim čadima kanonske Pravoslavne Crkve u Crnoj Gori, da urazumi one na kojima leži odgovornost za građanski mir i saglasje u državi.
Sa ljubavlju u Gospodu
+ Kiril, Patrijarh moskovski i cijele Rusije
Članovi Svetog Sinoda Ruske Pravoslavne Crkve.
