Aerostate u vojne svrhe prvi put su upotrebili Japanci. Oni su napravili balon koji je mogao da nosi eksplozivne i zapaljive bombe – „Fu Go“.
Od novembra 1944. do aprila 1945. Japan je podigao 9.300 takvih balona od kojih je 300 stiglo u SAD. Američki avioni oborili su 20 balona, a jedan od njih je u martu 1945. uspeo je da onesposobi dalekovod koji vodi do američkog nuklearnog centra u Hanfordu.
Tokom Hladnog rata Amerikanci su koristili aerostate za izviđanje SSSR-a i Kine u okviru projekta „Genetrix“. Baloni su bili opremljeni kamerama čija je namena bila da slikaju udaljena područja ovih zemalja, nedostupna američkoj avijaciji. U januaru i februaru 1956. lansirano je 516 aerostata od kojih su se 54 balona vratila, a 31 je prikupio fotografije raznih vojnih objekata. Značajan deo njih oborili su sovjetski avioni.
Poslednji poznati let američkog balona izveden je u septembru 1990. godine kada je presretnut i oboren.
Ispostavilo se da je Kina iskoristila protiv SAD njihov sopstveni trik.
Pažnja: kineski aerostat vas posmatra
Prema grubim procenama, u dometu kineskog aerostata koji je leteo iznad SAD bilo je devet baza američkih vazduhoplovnih snaga i 10 baza vazduhoplovnih snaga američke Nacionalne garde.
Najvažnije od njih su:
– Malmstrom — balističke rakete LGM-30G „minutmen III“,
– Ellsworth — strateški bombarderi B-1B,
– Offutt — komandni i komunikacioni centar za nuklearne snage američkog vazduhoplovstva,
– Whiteman — strateški bombarderi B-2A,
– Scott — štab komande vazdušne mobilnosti, Sajber centar američkog vazduhoplovstva, komanda vazduhoplovstva okruga Vašington, štab komande za transport Oružanih snaga SAD, Istočni centar za globalne operacije američke Agencije za informacione sisteme odbrane,
– Arnold — najveći centar za testiranje američkog vazduhoplovstva i vazduhoplovnih kompanija,
– Langley-Eustis — štab borbene komande Ratnog vazduhoplovstva SAD, Centar za integraciju komande i kontrole američkog vazduhoplovstva, 479. izviđačko krilo, lovci F-22.
Pregledom baza u čijoj je blizini proleteo kineski aerostat može se zaključiti da je balon mogao da prikupi mnogo vrednih obaveštajnih informacija koje se uglavnom tiču američkog Ratnog vazduhoplovstva. Šta je tačno uspeo da vidi i čuje kineski aerostat nećemo uskoro saznati. Ali se može pretpostaviti da je došlo do ogromnog curenja tajnih informacija iz sistema za komunikacije i komandu američkih Vazduhoplovnih snaga.
Neodlučnost američke vojne komande
Let kineskog balona iznad SAD izgledao je kao šamar američkoj avijaciji. Preleteo je iznad skoro čitave zemlje i dugo nisu znali šta da urade sa njim. Bivši američki predsednik Donald Tramp zahtevao je da balon obori.
Prema dostupnim procenama, kineski balon je preleteo Sjedinjene Američke Države na visini od 18 do 25 km. Mnogi su smatrali da avioni neće moći da ga obore. Međutim, maksimalna visina leta lovca F-16 je 18,5 km, a aviona F-15 i F-22 – 20 km. Prema tome, balon je dugo leteo na visini koju su avioni mogli da dostignu. Na kraju je aerostat obore raketom AIM-9X sa termovizijskim navođenjem i visoko eksplozivnom bojevom glavom. Domet ove rakete je do 35 km.
Drugim rečima, američko vazduhoplovstvo imalo je tehničke mogućnosti za obaranje kineskog balona. To je moglo da se uradi iznad Aljaske čim je nepoznati balon, koji nije imao nikakve oznake, ušao u vazdušni prostor SAD. Ali on je preleteo čitavu Severnu Ameriku sa zapada na istok. Zašto? Mnogi pretpostavljaju da je tu američka vojna komanda pokazala slabost i neodlučnost. Teško je naći drugo objašnjenje za neverovatnu činjenicu da je kineski balon dva dana nesmetano leteo iznad najvažnijih vazdušnih baza američkog Ratnog vazduhoplovstva.