KULTURA

„Krunisanje cara Dušana“: Narodni muzej predstavio monumentalno delo Paje Jovanovića /foto/

Monumentalna slika Paje Jovanovića „Krunisanje cara Dušana“, poznata i kao „Proglašenje Dušanovog zakonika“, nakon obimnih radova na konzervaciji i restauraciji od danas je javno izložena u Narodnom muzeju u Beogradu.
Sputnik
Na svečanosti u Narodnom muzeju, pred brojni novinarima i zvanicama, ponovo je predstavljena Jovanovićeva kompoziciju veličine preko 20 kvadratnih metara koja prikazuje čin krunisanja cara Dušana u Skoplju 1346. godine, a naslikana je kao porudžbina Kraljevine Srbije za potrebe učešća na Svetskoj izložbi u Parizu 1900. godine.
Restaurisano „Krunisanje cara Dušana”
U obraćanju ispred konzervatorskog tima, Nataša Ilić je istakla da su ponosni što su dugotrajnim i odgovornim poslom bili u prilici da doprinesu trajanju remek-dela koje je jedno od simbola naše nacionalne umetnosti i muzeja.
Iz Narodnog muzeja je ranije navedeno da su na dugotrajnost restauratorskog procesa uticale pre svega dimenzije slike, ali i sveobuhvatne analize tehnike i slikarskog postupka, koje su mu prethodile.
Jovanovićeva kompoziciju ima preko 20 kvadratnih metara.
U saradnji sa Tehnološko-metalurškim i Hemijskim fakultetima u Beogradu, stručnjaci Narodnog muzeja su ispitali mehanička svojstva platna i način pripreme za slikanje, kako bi precizno bio proračunat inovativan način zatezanja slike, prvi put primenjen u Srbiji.
S velikom studioznošću na slici je prikazana 31 istorijska ličnost.
Ilićeva se, između ostalih, zahvalila inženjerima Stanku Rodiću i Milovanu Bijelcu što su sa njenim timom dizajnirali i konstruisali novi inovativni nosilac koji je kod nas prvi put primenjen kao podrška jednom monumentalnom delu.
Izazov za restauratore i konzervatore.
Iz Muzeja je navedeno da je i analitički pristup konzervatora otkrio sasvim originalan, bez primera za poređenje, postupak prepariranja platna koji nam je dopunio znanje o Jovanoviću kao slikarskom tehnologu koji je vešto manipulisao materijalima kako bi postigao likovne vrednosti prema svojoj umetničkoj zamisli i želji naručioca kralja Milana Obrenovića.
Predsednik Upravnog odbora Narodnog muzeja Darko Tanasković je istakao je da je ponovnim predstavljanjem jedne od, kako je ukazao, najznačajnijih slika koje se nalaze u fondovima muzeja dat najbolji i najprimereniji doprinos obeležavanju Dana državnosti Srbije.
Paja Jovanović, „Krunisanje cara Dušana“ (detalj)
„Tematski, sadržinski, kulturno-istorijski ova slika doprinosi uspostavljanju jednog ozbiljno poremećenog kontinuiteta u srpskoj kulturi nacionalnog i istorijskog pamćenja, koje je i danas pod ozbiljnim udarcima, i koje se povija pod nekim događajima koji nemaju nikakve veze sa umetnošću, kulturom i istorijom“, naveo je Tanasković.
Prema njegovim rečima, višestruka simbolika današnjeg čina će najbolje doprineti razumevanju veličine naše kulturno-istorijske tradicije i njene stalne savremenosti u svim istorijskim trenucima.
Dr Darko Tanasković na predstavljanju restaurisanog dela „Krunisanje cara Dušana” u Narodnom muzeju
„Dušanov zakonik je bio izraz pravne misli i prakse koja je u 14. veka prepoznavala ono što je najbolje za državu i narod, a danas imamo praznik Sretenje gde se sećamo da smo 1835. godine bili u duhu moderna evropska država iako nam neki to osporavaju“, naglasio je Tanasković.
Paja Jovanović (1859-1957) je s velikom studioznošću na slici prikazao 31 istorijsku ličnost, pristupivši vizuelnoj rekonstrukciji istorijskog događaja analitično i marljivo, prikupljajući podatke u Beču, Veneciji, Carigradu, Skoplju, Prizrenu i srednjovekovnim manastirima proučavajući odežde, kraljevske ornate i istorijske ličnosti.
Paja Jovanović je proveo dve do tri godine na prikupljanju građe iz istorije tog vremena.
Tanasković je podsetio da je slikar radio dve do tri godine na prikupljanju građe iz istorije tog vremena, odlazeći u manastir Gračanica, tada u sastavu Turske, da snima freske fotoaparatom.
„On se naučno-istraživački pripremao za izradu slike. Naravno, ne bi vredelo da nije bio veliki umetnik, ali govori u kojoj meri je na najsavremeniji način radio na pripremi za ovu sliku. Danas na najsavremeniji i najstručniji način naši restauratori su sledili put Paje Jovanovića“, rekao je Tanasković, preneo je Tanjug.
KULTURA
Krunisanje cara Dušana: Remek-delo Paje Jovanovića ponovo pred publikom
KULTURA
Kako su se Miloš, Mihailo i Milan Obrenović utisnuli u naše pamćenje
Komentar