To je prvi put da je pokrenut takozvani Član sedam protiv neke članice EU.
Mađarski premijer Viktor Orban izjavio je juče, uoči debate u Evropskom parlamentu o disciplinskim merama protiv Budimpešte zbog antimigrantske politike i kršenja vladavine prava, da je „presuda već napisana“.
Poslanici su glasali sa 448 glasova „za“ prema 197 „protiv“ u korist izveštaja koji preporučuje pokretanje takozvanog postupka prema članu 7, što bi moglo dovesti do suspenzije glasačkog prava Mađarske u EU.
Rasprava o Mađarskoj dolazi samo nepunih godinu dana nakon što je Evropski parlament u decembru 2017. u odluci bez presedana, aktiviranjem Člana sedam, dao Poljskoj rok od tri meseca da se pozabavi pitanjima koja brinu evroposlanike, a tiču se poljskih reformi pravosuđa koje su, po njihovoj proceni, ugrozile vladavinu prava.
Član sedam, poznat i kao „nuklearna opcija“, može na kraju da dovede do oduzimanja prava glasa optuženoj državi u svim institucijama EU.
Poslanici su rezoluciju o pokretanju procedure protiv Mađarske usvojili velikom većinom glasova nakon žestoke debate i između različitih frakcija Evropskog parlamenta i unutrašnjih podela među članovima najveće Evropske narodne partije kojoj pripada stranka mađarskog premijera Viktora Orbana.
Ova procedura predviđena je tzv. Ustavom EU u slučaju da neka od članica ozbiljno krši osnovne vrednosti EU kao što su vladavina prava, demokratija, ljudska prava i dostojanstvo, sloboda i pravo manjina.
Pokretanje Člana 7 podrazumeva između ostalog suspenziju EU finansijskih transfera određene članice, ali i moguće privremeno ukidanje glasa te zemlje u EU institucijama.
Posle usvajanja u Evropskom parlamnentu odluka o suspenziji Mađarske naćiće se pred Evropskim savetom na glasanju.
Mađarska će u slučaju konačne potvrde kršenja EU principa i uvođenja sankcija od EU i dalje biti u dužnosti da poštuje obaveze koje proističu iz članstva u EU.
Odluka o ukidanju procedure protiv zemlje članice na osnovu Člana 7 takođe se donosi u Evropskom savetu pri ćemu je potrebno da to podrži većina, a ne sve zemlje članice.
Pokretanje Člana 7 je do sada je bilo jedno u slučaju Poljske i to zbog sprovedenih reformi za koje je Evropska komisija ocenila da podrivaju nezavisnosti pravosuđa.