Beogradska boginja: Nemi svedok istorije srpskog naroda

Teško da bi neko mogao zamisliti da se pre samo dva veka, centar srpske prestonice nalazio u šumi. Na mestu gde se tokom Prvog spskog ustanka nalazio logor srpskih ustanika, van dometa turskih topova sa Kalemegdana, knez Miloš Obrenović je podigao Konak u kome su se donosile važne odluke za budućnost i nezavisnost Srbije

Nakon izgradnje crkve i konaka, pristupilo se uređenju parka, kao sastavnom delu dvorskog kompleksa. Pored izbora biljaka, rastinja i drveća, posebna pažnja posvećena je i izboru spomenika i skulptura koje su oplemenjivale ovaj zeleni kutak.

Prva skluptura koja je ukrasila tadašnji dvorski park, bila je ženska figura izlivena u prirodnoj veličini-Žetelica

Skluptura je izlivena u Beču 1852. godine, a u park je postavljena u drugoj polovini 19. veka (1858). Delo je skulptora Fidelisa Kimela i predstavlja boginju zemljoradnje.

U starorimskoj mitologiji to je Cerera, a u grčkoj Demetra. Poput topčiderske boginje, grčka boginja zemljoradnje, plodnosti i zaštitnica polja, Demetra je najčešće prikazivana sa snopom žitnog klasja

Njena neobičnost ogleda se u tome što je jedna od retkih skulptura u Beogradu izlivenih u cinku. Da bi se ovom nešto jeftinijem i pristupačnijem materijalu dao bogatiji izgled, čitava figura je posle izlivanja presvučena tankim slojem bakra, koji je vremenom poprimio prepoznatljivu patinu

Loša osobina cinka pokazala se 2008. godine kada je skluptura pala i razbila se u komade. Zahvaljujući konzervatorima i restauratorima, godinu dana kasnije ovo jedinstveno vajarsko delo vraćeno je u Topčiderski park, gde i dalje stoji

Najznačajnije za ovu skulpturu je da je prva i najstarija skulptura koja je krasila neki beogradski parkovski prostor i jedina sačuvana iz 19. veka.

Sitna prašina i paučina koje poput nekog vela prekrivaju lice topčiderske boginje, nimalo ne umanjuju njenu lepotu, već joj naprotiv dodaju notu mističnosti

Topčiderskim parkom dominira Obelisk(rad kamenorezca Franca Lorana) podignut u čast povratka kneza Miloša u Srbiju 1859. godine. Sam obelisk je osmišljen kao zarubljena piramida, ukrašena skromno, ali znalačko vencima i štitovima sa oznakama Srbije i dinastije Obrenović pri vrhu stuba

Za razliku od Obeliska koji se nalazi u centralnom delu parka, "Žetelica" kao da se sakriva od prolaznika. Posebno ju je teško uočiti u letnjim mesecima u hladu krošnji stoletnih stabala

Osim Žetelice i Obeliska, u parku se nalazi i spomenik velikom prijatelju srpskog naroda Arčibaldu Rajsu. Nekadašnja "pluća prestonice" krasi i više česama, potočić i jezerca, kao i čuveni platan koji svojim raskošnim granama natkriljuje Konak bezmalo dva veka (tačna godina sadnje nije poznata).

Uprkos tome što je Topčiderski park izgubio titulu dvorskog parka, "Žetelica" nije ni malo izgubila od svoje lepote i gracioznosti. Naprotiv, "srpska boginja" bi bez imalo stida mogla krasiti neke od najvećih evropskih i svetskih parkova.