NAUKA I TEHNOLOGIJA

Naučnici otkrivaju kako bi Sunčev sistem mogao da ugosti novu planetu

Interstelarni objekti (ISO) izazvali su veliku znatiželju od 2017. godine, kada je Oumuamua postao prvi potvrđeni ISO koji je prošao kroz Sunčev sistem. Isto je dve godine učinila i kometa 2i/Borisov, dve godine kasnije, čime se broj poznatih ISO-a koji su prošli Sunčevim sistemom popeo na dva, zasad.
Sputnik
Ipak, bezbroj ISO -a verovatno je prošao kroz Sunčev sistem tokom istorije, a očekuje se još puno takvih poseta, posebno s napretkom u posmatranjima, poput opservatorije „Vere Rubin“.
Jedno od pitanja koje naučnici postavljaju jeste da li bi ISO ili neka usamljena planeta mogli da postanu stalni članovi Sunčevog sistema?
Takav događaj zavisi od faznog prostora, matematičkog okvira koji opisuje dinamičke sisteme poput planetarnih orbita. ISO-ove putanje i interakcije unutar tog prostora mogu dovesti do njegovog privremenog ili trajnog hvatanja odnosno „ostanka“.

Razumevanje faznog prostora i tačaka hvatanja ISO-a

Fazni prostor obuhvata sve moguće orbitalne konfiguracije oko Sunca, koristeći položaj i zamah kao koordinate. Unutar tog složenog okvira postoje dve vrste tačaka za hvatanje.
Prve su slabe tačke hvatanja. One omogućavaju predmetima da privremeno uđu u polustabilne orbite, često u blizini granica gravitacionih polja.
Druge su trajne tačke hvatanja. Objekti zarobljeni ovde ostaju gravitaciono vezani u nedogled, u stabilnim orbitama.
Trajno hvatanje se dešava kada se ugaoni moment i energija objekta tačno poklapaju sa ovim regionima. Suptilne promene u faznom prostoru mogu pomeriti objekte između slabog i trajnog hvatanja, pri čemu promenljive kao što su ekscentricitet orbite i poluosa ovih prostora igraju značajnu ulogu.
Usamljene planete mogu biti veće od zvezda

Nova istraživanja o hvatanju ISO-a

Studija svemirske mehanike i dinamičke astronomije Edvarda Belbruna sa Univerziteta Ješiva i Džejmsa Grina iz Space Science Enduavors istražuje tu dinamiku. Njihovo istraživanje pod nazivom „Permanentno hvatanje u Sunčevom sistemu“ bavi se teorijskom mehanikom faznog prostora i ISO hvatanja.
Autori objašnjavaju permanentno zarobljavanje kao stalno hvatanje malog tela prema Suncu iz međuzvezdanog prostora, koje nastaje kada to telo ne može da pobegne u međuzvezdani prostor i ostaje zarobljeno u Sunčevom sistemu za svo buduće vreme, krećući se unutar tog prostora bez sudara sa Suncem.
Za razliku od prethodnih studija koje su se fokusirale na Jupiter kao treće telo u problemu sa tri tela, istraživanje se bavi plimnim silama galaksije, nudeći nove uvide. Ove sile značajno utiču na strukturu faznog prostora, povećavajući potencijal za zarobljavanje ISO.

Usamljene planete i zvezdani susreti

Usamljene planete su u izobilju u svemiru zbog ranog planetarnog rasejanja i gravitacionih interakcija.
„Konačna arhitektura bilo kog solarnog sistema biće oblikovana rasipanjem planeta i preletima formirajućih zvezdanih sistema, jer takvi bliski susreti mogu izbaciti planete i mala tela iz sistema i stvoriti ono što nazivamo usamljenim planetama“, pišu autori studije.
Ovo sugeriše da usamljene planete mogu biti veće od zvezda, iako autori studije primećuju da je takva tvrdnja donekle kontroverzna.
Zvezde u našoj blizini često prolaze blizu Sunčevog sistema, a predviđa se šest takvih bliskih susreta u narednih 50.000 godina. Ovi susreti bi mogli da uklone objekte iz Oortovog oblaka ili da olakšaju hvatanje ISO-a kroz Sunčev gravitacioni region Hil, koji je dominantni gravitacioni region za hvatanje ISO-a i proteže se 3,81 svetlosne godine ka ili dalje od galaktičkog centra.

Budućnost otkrivanja ISO-a

Novo istraživanje takođe pokazuje da bi ISO, ili usamljene planete, mogle biti labavo uhvaćene u solarnom sistemu, krećući se haotično, ali izbegavajući sudare. Takvi upadi mogu poremetiti orbite planeta, ostavljajući vidljive tragove.
Opservatorija „Vera Rubin“ može da transformiše naše razumevanje ISO-a, otkrivajući njihovu distribuciju i potencijal kao dugoročnih stanovnika Sunčevog sistema. Uz napredna istraživanja, ideja da gostujući međuzvezdani objekat postane stalni sused postaje sve verovatnija., preneo je „Juniverz tudej“.
Pogledajte i:
Komentar