Ovo je mišljenje istoričara sa Kosova i Metohije i političkog komentatora Luke Jovanovića povodom vesti da Skupština opštine Severna Mitrovica na čijem čelu je Albanac najavljuje da bi uskoro mogla biti realizovana odluka doneta u još aprilu da most na Ibru bude otvoren ne samo za pešake, već i za saobraćaj i bez prisustva Kfora.
Revitalizacija mosta ili…
Srbi su i tada kao i sada izneli stav da je to takav plan velika opasnost po njih. U aprilu ih je u tome podržala i međunarodna zajednica, smatrajući da je rano da se taj most otvara.
Međutim, Albancima to ne smeta da ponovo povedu raspravu na tu temu pod izgovorom da je otvaranje glavnog mosta za saobraćaj predviđeno sporazumom o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine, u okviru takozvane „revitalizacije mosta“.
Istoričar i politički komentator sa Kosova i Metohije Luka Jovanović napominje da sam čin otvaranja mosta ima mnogo ozbiljniju pozadinu.
„Most u Mitrovici je za svakog Srbina na KiM simbol borbe i opstanka. Sva dešavanja koja su se protiv Srba dešavala su bila zaustavljana na tom mostu. Najeklatantniji primer se desio pre 20 godina tokom martovskog pogroma kada su na mitrovačkom mostu zaustavljene horde Albanaca koji se su skupljali da upravo preko tog mosta krenu u etničko čišćenje Severne Mitrovice,“ napominje Jovanović.
Zakulisne radnje Prištine
Taj most je, dodaje on, upravo iz tog razloga i zatvoren za saobraćaj i stavljen pod kontrolu Kfora.
„Naravno, u gradu ima i drugih mostova koji su otvoreni i za saobraćaj ali ovaj most predstavlja ulazak u srce severa Mitrovice i srpske zajednice. Otvaranje mosta moglo bi da znači korak bliže planu Albanaca i njihovoj staroj težnji da spoje severni i južni deo Mitrovice u jedan grad gde bi Srbi bili obezvlašćeni i postali apsolutna manjina,“ kaže Jovanović.
Naš sagovornik napominje da ne sme da se zaboravi da je u staroj Jugoslaviji opština Mitrovica kao jedna celina postojala i da je tada obuhvatala i opštinu Zvečan.
„Odnos snaga između Srba i Albanaca tada je bio isti. Dakle, lako može da se zaključi da bi ujedinjenjem grada bio promenjen etnički odnos u korist Albanaca, ali ne samo to. Srbi bi izgubili jednu od opština. A budući da je Severna Mitrovica trebalo da bude epicentar, odnosno prva opština u Zajednici srpskih opština spajanjem bi došlo do uništavanja još jedne etnički sprske opštine čime bi ZSO obesmislili,“ smatra Jovanović.
Albanci žele eskalaciju
Zanimljivo je takođe, kako kaže istoričar, da se događaji poslednjih dana na KiM kreću u pravcu povećanja tenzija i da Albanci rade na tome da situacija ponovo eskalira gde je i ovo pitanje otvaranja mosta koje treba da podgreje uzavrele strasti između Srba i Albanca i da dodatno uznemiri Srbe.
Srpska lista upozorila je da najava Prištine da će otvoriti glavni most u Kosovskoj Mitrovici predstavlja "apsolutno nepotreban, neprihvatljiv i eskalatorni potez sa ciljem dalje destabilizacije prilika na terenu". U saopštenju podsećaju i koliko je taj most bio važan za Srbe na severu KiM, ali i da su mnogi upravo na tom mestu, na kojem je bilo na stotine međuetničkih sukoba, ubijeni ili ranjeni.
Kako ocenjuju, otvaranje mosta bilo bi još jedan jednostrani potez koji nijedan Srbin na severu Kosovske Mitrovice i na KiM ne bi podržao, čime bi se dodatno podgrejale tenzije i stvorila situacija za nastavak etnički motivisanih napada na Srbe.
Otvaranje mosta posebno nije potrebno jer sada o bezbednosti na samom mostu brinu pripadnici Kfora iz sastava italijanskih karabinjera.
Pogledajte i: