Istraživanje koje vodi ekonomista Svetske banke upozorava da je broj naselja u poplavnim zonama znatno nadmašio broj u sigurnim područjima od 1985. godine.
Ogroman broj naselja u plavnim zonama
Kako je istakao autor studije Jun Rantšler, analizirani su satelitski snimci u proteklih 30 godina, koji prate naseljavanje ljudi na globalnom nivou. Takođe se proučavala i mapa poplavljenih područja.
Dok su se proučavaoci dosad usredsređivali na određeni region ili vrstu poplava, novo istraživanje se baziralo na rizike od poplava na obalama, padavine i reke.
Utvrđeno je da je do 2015. godine oko 20 odsto svih naselja bilo u zonama sa srednjim ili većim rizikom od poplava, u odnosu na 17,9 odsto tri decenije ranije.
Na prvi pogled čini se da to i nije neki porast, ali u pitanju je ogromna oblast pošto su se naselja proširila na globalnom nivou od 1985. godine, preneo je RTS.
„Oko 76.400 kvadratnih kilometara ljudskih naselja danas se suočava sa poplavama većim od pola metra. Zato ta naselja zahtevaju veću zaštitu od poplava“, istakao je Rantšler.
Istočna Azija i pacifički region su među najizloženijima, posebno vođeni urbanom ekspanzijom u Kini, kao i u Vijetnamu i Bangladešu.
U Vijetnamu, gde je sada izgrađena skoro jedna trećina obale, najsigurnije i najproduktivnije lokacije su sve više zauzete. Zato danas mora da se razvija opasno zemljište i dosad izbegavana područja, kao što su korita reka ili poplavne ravnice.
Poplave su sve češće
Analiza ne uključuje potencijalno povećanje rizika od poplava koji je prouzrokovan krčenjem šuma ili promenama karakteristika kao što su rečna korita. Ali Rantšler je istakao da postoji malo dokaza da se poplavne zone šire brzinom sličnom ljudskom naselju u poznatim rizičnim područjima, što sugeriše da obrasci naselja ostaju ključni faktor kojim kreatori politike treba da se pozabave.
Istraživanje ne pravi razliku između poplavnih zona u zemljama sa jakom zaštitom, kao što je Holandija, i onih bez te zaštite.
„Postoje velike razlike u sistemima zaštite od poplava, posebno kada se porede zemlje sa visokim i niskim prihodima. Međutim, u ovoj studiji razmatramo relativno retke i intenzivne scenarije poplava, od kojih čak ni većina zemalja sa visokim dohotkom ne može pružiti potpunu zaštitu“, istakao je autor studije.
Klimatske nepogode povećavaju rizik od razornih poplava, jer toplija atmosfera zadržava više vlage, čineći kišne događaje potencijalno moćnijim. To je značilo da su poplave koje se nekada smatralo verovatnim na svakih stotinu godina sada sve češće. Rantšler tvrdi da bi razumevanje trenda naseljavanja trebalo da bude prvi korak u promeni politike urbanizacije.
„Pre nego što smanje rizike, zemlje treba da prestanu da ih povećavaju. Lokalne vlasti zapravo mogu učiniti mnogo više da zaštite ljude i spreče buduće uticaje klimatskih promena“, zaključio je autor studije Jan Rantšler.