U Srbiji je počela kontrola po takozvanoj EIM-IRMS metodi za procenjivanje autentičnosti prehrambenih proizvoda koja je rezultat višegodišnjeg naučnoistraživačkog rada diplomiranog inženjera tehnologije Ivana Smajlovića.
Prodaju šećer kao med
Inicijator prvog ovakvog ispitivanja tržišta je Klaster „Ujedinjeni za kvalitet”, u saradnji sa „Pokretom potrošača za kvalitet hrane” zbog nemoći da se posle više godina borbe izbore protiv falsifikata meda na domaćem tržištu. Međutim, ovo je, kako navode samo početak, jer je uz ovu akreditovanu metodu moguće utvrđivati falsifikate i kod drugih proizvoda, piše „Politika“. Prema saznanjima tog lista, u toku su analize kvaliteta vina i rakije na našem tržištu.
U savezu pčelarskih organizacija SPOS koji su objavili rezultate istraživanja, kažu da su se pošteni proizvođači meda, vina i rakije udružili u Klaster „Ujedinjeni za kvalitet“ u cilju suzbijanja nelojalne konkurencije, odnosno konačnog potpunog uklanjanja sa tržišta svih falsifikovanih medova, vina i rakija, i ne samo njih, već i sokova, mleka i drugih proizvoda.
„Skandalozno je do kakvih rezultata smo stigli. U ovoj godini, kada su pčelari na prosjačkom štapu, neko se bogati prodajući šećer kao med. I ne samo da vara potrošače i markete, već i državu utajom poreza. Podsećamo da je PDV na proizvode od šećera 20 odsto, a na med samo 10 procenata. Razlika ide direktno falsifikatorima u džep“, kaže Rodoljub Živadinović, predsednik SPOS.
Udruženje „Pokret potrošača za kvalitet hrane“ je prvu akciju ispitivanja tržišta pokrenulo 11. septembra kada je uzorkovano 25 različitih uzoraka meda iz sedam trgovina velikih trgovačkih lanaca u Pančevu. Med je uzorkovan u „Amanu,“, „Disu“, „Gomeksu“, „Idei“, „Lidlu“, „Maksiju“ i „Mere marketima“. Uzorkovanje je, kako navode iz ovog udruženja, obavila akreditovana laboratorija Centar ispitivanja namirnica iz Beograda. Uzorkovano je po dve jedinice od svakog proizvoda (sa istim LOT brojevima, istim datumima i vremenima punjenja), pri čemu je jedna jedinica uzorkovana za analizu, a druga je ostavljena za potencijalnu superanalizu. Uzorci meda su ispitivani na autentičnost (botaničko poreklo šećera), a ispitivanja su urađena u akreditovanoj laboratoriji „Ana Lab“ DOO Pančevo, koja je specijalizovana za izotopska ispitivanja u hrani.
Akcijom je utvrđeno da je čak 22 uzorka meda palo na ispitivanju autentičnosti, što predstavlja čak 88 odsto od ukupnog broja ispitivanih uzoraka meda (25). Svi laboratorijski izveštaji će biti prosleđeni nadležnim organima radi daljih koraka u skladu sa propisima.
Spisak analiziranih uzoraka meda
Na ispitivanju autentičnosti pali su sledeći proizvodi: Domaći vrcani višecvetni livadni med „PG Predrag Miailović“ (1 kg), Bagremov jednocvetni vrcani med „Pčele“ – „Aza“ (500 g), Livadski višecvetni vrcani med „Pčele” – „Aza” (500 g), Livadski cvetni vrcani med „Maja med” (380 g), Bagremov jednocvetni vrcani med „Maja med” (380 g), Medljikovac vrcani med „Aza” (500 g), Livadski med „1/1“ – „Gomex” (270 g), Bagremov vrcani med „1/1” „Gomex” (500 g), Lipov med vrcani „Gohealthy” – „Tisacoop” (450 g), Cvetni med vrcani „Gohealthy” – „Tisacoop” (450 g), Cvetni višecvetni/polifloralni vrcani med „Fulmer GMBH” (350 g), Livadski višcvetni vrcani med „Tisacoop” (900 g), Cvetni med „Moj domaći med” (500 g), Cvetni med „Krnjevac” (250 g), Bagremov med „Krnjevac” (250 g), Lipov med „Krnjevac” (250 g), Cvetni vrcani med „Maxi” (700 g), Bagremov vrcani med „Maxi” (700 g), Lipov vrcani med „Maxi” (700 g), Bagremov vrcani med „Timo med” (450 g), Livadski vrcani med „Timo med” (450 g), Bagremov med iz Šumadije monoflorni vrcani „Mepolis med” (450 g).
Jedina tri proizvoda koja su „položila” test autentičnosti su: Lipov jednocvetni moljani med „Aza” (400 g), Bagremov med vrcani „Gohealthy” – „Tisacoop” (450 g) i Bagremov med „Naš med” (500 g).