Super oružje iz pećine – mogući razlog nestanka neandertalaca

Neandertalci su vekovima gospodarili Evropom. Homo sapijens se pojavio na tom području pre oko 45.000 godina, a 10.000-15.000 godina kasnije neandertalci su potpuno nestali.

Ovaj evolutivni uspeh čoveka povezuju sa biološkim faktorima – genetikom ili karakteristikama razvoja mozga. Prema drugoj verziji, radi se o tehnološkoj superiornosti Kromanjonaca. Naši preci su imali naprednije oružje – luk i strelu koje je omogućilo da se plen i neprijatelj gađaju sa bezbedne udaljenosti. Sa druge strane, nema dokaza da su neandertalci poznavali bilo kakve bacačke sprave. Takođe, nije poznato kada su ljudi naučili da koriste luk.

Najstariji vrhovi strela pronađeni su u pećini Sibudu u Južnoj Africi. Oni su stari 64.000 godina. Prvi tragovi korišćenja luka u Evropi datiraju iz perioda pojave Homo sapijensa – pre 42.000-45.000 godina. U novom članku naučnici tvrde da se inovativno bacačko oružje u ovom delu sveta pojavilo 10.000 godina ranije.

Istraživanje francuskih arheologa

Jedno od ranih boravišta Homo sapijensa u Evropi bilo je u dolini reke Rone na jugoistoku Francuske. Sloj E, iz kojeg su izvađeni zub Kromanjonca i oruđe za rad, tipično za ranog savremenog čoveka nalazio se i iznad i ispod „neandertalskog“ sloja. Starost tih nalaza procenjena je na 51.700-56.800 godina.

Francuski arheolozi Lor Mec, Ludovik Slimak i njihove kolege proučavali su više od 800 kamenih artefakata iz sloja E. Na 196 šiljaka postoje tragovi nastali pri udarcu koji su svojstveni udarima vrhova bacačkog oružja.

O kakvom se oružju radi može se zaključiti samo po indirektnim znacima. Nakon eksperimenta koji su sproveli Mec i Slimak sa lukom i strelom otkriveno je da su na vrhovima strela ostali isti tragovi kao i na mikrolitima iz sloja E.

Koga su gađali naši preci

„Ovi nalazi pokazuju da je to oružje moglo biti presudno za sticanje nadmoći ranog savremenog čoveka nad neandertalcima tokom prvih migracija na njihove teritorije“, pišu autori.

Međutim, to ne mora da znači da su Kromanjonci koristili luk direktno protiv neandertalaca, primećuje naučnik sa Odeljenja za arheologiju kamenog doba, rukovodilac Zarajke paleolitske ekspedicije Instituta za arheologiju Ruske akademije nauka Sergej Lev koji je visoko ocenio rad svojih francuskih kolega.

„Zaključak da su napredna sredstva – luk i strela – pomogli našoj vrsti da potisne neandertalce može se samo delimično zasnivati na tim rezultatima. Luk i strela, koji nisu bili poznati neandertalcima, davali su prednost u lovu, odnosno doprineli su boljoj strategiji preživljavanja“, objašnjava naučnik.

Kako dodaje, nauka nema dokaza o direktnim sukobima vrsta, a pogotovo o tome da je savremeni čovek koristio bacačko oružje protiv svojih „rođaka“. Međutim, to se ne može ni isključiti.

ŽIVOT

Pet najvećih praistorijskih nalazišta na Balkanu /foto/

13 Januar 2023, 14:09