Nedvosmislena poruka Srpske pravoslavne crkve na zavetnom mestu: Tapija da se Srbi vrate na Kosovo
Zasedanjem najviših organa naše pomesne crkve u Pećkoj patrijaršiji šalje se nedvosmislena poruka da su Kosovo i Metohija za srpski narod i Srpsku pravoslavnu crkvu neotuđivi deo srpske države.
SputnikPrisustvom srpskog patrijarha, srpskih vladika i srpskog Sinoda u Pećkoj patrijaršiji, SPC šalje poruku da se ne miri sa privremenom okupacijom KiM niti sa činjenicom da se u Peći, Đakovici, Prizrenu, najvećim metohijskim gradovima desilo najveće etničko čišćenje u Evropi posle Drugog svetskog rata.
„Evo nas opet, opet smo došli kući. Da Bog da uvek budemo ovde i da sve što mislimo, govorimo i činimo ima svoj koren ovde. Budući da je taj koren ovde veoma dubok, to znači da bez obzira na oluje, gromove, munje i vetrove, nećemo se slomiti“, rekao je patrijarh Porfirije po dolasku u stavropigijalnu lavru srpskih patrijaraha gde se danas održava redovna sednica Svetog Arhijerejskog Sinoda i Patrijaršijskog upravnog odbora“.
Manastiri kao tapije
To što danas na prstima jedne ruke može da se izbroje Srbi koji žive u Peći ne znači, kaže pravni istoričar Zoran Čvorović, da SPC i srpski narod preko Pećke patrijaršije i preko monaštva u Pećkoj patrijaršiji nisu prisutni na KiM.
„I u vremenima kada se broj Srba drastično smanjivao na KiM, monaštvo i srednjovekovni hramovi su bili naše jedine sigurne tapije da će se srpski narod vratiti kao što se i vraćao na KiM, ponovo ga oslobađao i priključivao svojoj državi“.
Neprocenjivo blago srpske lavre
Pećka patrijaršija je, kaže, svedok nekadašnje slave i moći srpske države i srpskog naroda.
„U trenutku kada Sinod zaseda u Pećkoj patrijaršiji treba se setiti jednog detalja, da je blago iz ovog manastira u vreme austrijsko-turskog rata krajem 17. veka privremeno sklonjeno u Gračanicu, gde su ga Turci 1688. pronašli i opljačkali. Po predanju blago je natovareno na devet konja što svedoči o snazi srpske sredonjovekovne države čiji se stožer nalazio na KiM u nemanjićkim zadužbinama kao duhovnim ali i materijalnim riznicama ondašnje Srbije“.
Dokaz viševekovnog kontinuiteta
Mnogo značajnije od materijalnog bilo je ono duhovno blago pravoslavne vere Hristove koje osvajači nisu mogli da otmu - svest o jasnom duhovnom identitetu i svest o tome gde su srpske zemlje i gde je srpski narod.
„Uz manastire Žiču, Studenicu i Đurđeve stupove, Pećka patrijaršija jasan je dokaz viševekovnog kontinuiteta SPC kao pomesne crkve celokupnog srpskog naroda. Ona ima i poseban značaj zbog mesta KiM u kolektivnoj svesti srpskog naroda“.
Ideja potekla od Svetog Save
Pećka patrijaršija, kaže, nije slučajno podignuta na jednoj od matičnih srpskih zemalja koju u Hilandarskoj povelji pominje i Stefan Nemanja.
„Brojni manastiri i crkve, među njima i Bogorodica Hvostanska, kao i još očuvana crkva brvnara u Goraždevcu iz 12. veka, svedoče da su pravoslavni Srbi u tom kraju živeli i pre podizanja Pećke patrijaršije sredinom 13. veka. Zamisao, sama ideja podizanja Pećke patrijaršije vezuje se za Svetoga Savu pošto se, ne slučajno, u jednoj od crkava Patrijaršije nalazi ktitorska freska Svetog Save iz 14. veka. Gradnju prve crkvu u okviru kompleksa manastira započeo je naslednik Svetog Save, Sveti Arsenije Sremac“.
Stolovati u lavri
Pećkoj Patrijaršiji je, priča Čvorović, centralni značaj vraćen sa obnovom jedinstvene SPC posle Prvog svetskog rata jer se od tada, od ustoličenja prvog patrijarha Dimitrija obnovljene SPC 1924, svi srpski patrijarsi ustoličuju u Pećkoj patrijaršiji, a od 90-ih godina i Sabori SPC u ovom manastiru započinju zasedanja.
Povodom odluke da se sednica Sinoda održi u Pećkoj patrijaršiji, Čvorović kaže da odavno postoje jasni glasovi u SPC, da bi njeni najviši organi Sveti arhijerejski Sabor i Sveti arhijerejski Sinod, kao i sam patrijarh, trebalo češće da stoluju u lavri, kako bi bar u delu godine ovaj manastir bio sedište srpskog patrijarha.
Zavetna misao
Treba, napominje naš sagovornik, razmišljati i o tome da se u Peći organizuju naučni skupovi o srpskoj teologiji, srpskoj srednjovekovnoj književnosti, srpskoj sredonjovekovnoj pravnoj misli. Time bi, smatra, pokazali da srpski narod ne pristaje na nasilno odvajanje KiM, niti prihvata činjenicu nasilnog etničkog čišćenja.
Ono što je Jevrejima, zaključuje Čvorović, bila zavetna misao o povratku u Svetu zemlju i Jerusalim, tako i Srbe ne sme da napušta zavetna misao o povratku na KiM, posebno u sada etnički očišćenu Metohiju - Prizren, Peć i Đakovicu.
