Da li je Viola napravila samo omašku da ne postoji SPC u Nemačkoj ili su motivi opasniji
Težnje da se promene istorijski identitet i ustrojstvo naše pomesne crkve nisu novijeg datuma i nije ih tek frojdovskom omaškom otkrila Viola fon Kramon nakon obilaska Diseldorfske eparhije. One su starije od tvitova prolaznih evropskih činovnika i traju koliko i jedina ustanova kadra da sakupi Srbe rasute po svetu — punih osam vekova.
SputnikTvitom da SPC ne postoji, već samo njene autonomne eparhije, koji je Viola fon Kramon, izvestilac Evropskog parlamenta za Kosovo, poslala posle susreta sa episkopom Grigorijem, nije obznanjeno samo njeno elementarno nepoznavanje kanonskog ustrojstva pomesnih pravoslavnih crkava i Srpske crkve u čijoj je poseti bila.
Izneti stav čini se ubedljivije i bolje govori o namerama Zapada, nego što je to sam Zapad spreman da prizna, pa u tom ključu treba i razumeti ovu poruku koja je iako brzo obrisana, sa polja diplomatije skliznula u javni prostor i upalila crvene alarme.
Nijedna eparhija nema poseban status
Izvestilac EU očigledno ili ne poznaje ili neće da zna kakvo je ustrojstvo SPC, smatra pravni istoričar Zoran Čvorović.
SPC je, objašnjava, sastavljena iz pojedinih eparhija shodno episkopocentričnom uređenju rane hrišćanske crkve ili Pravoslavne crkve tokom svih vekova.
„Nijedna eparhija u SPC nema poseban status koji je viši u odnosu na status drugih eparhija. Postoje eparhije koje imaju izvesni istorijski ugled veći nego druge, ali u crkveno-pravnom smislu one su sve jednake. Ni jedan episkop ne izražava punoću vlasti u SPC, već punoću vlasti i organizacionog i kanonskog jedinstva izražava Sabor svih episkopa“, kaže Čvorović.
Cilj Zapada odavno jasan
Cilj vodećih krugova političkog Zapada odavno je jasan, smatra Čvorović.
„SPC kao jedinstvenu i najstariju nacionalnu ustanovu kod Srba koja i posle razbijanja Jugoslavije jedina može da okupi sve Srbe, bez obzira gde i u kojim državama bivše Jugoslavije živeli, trebalo bi razbiti i prilagoditi granicama novostvorenih država. Zapad pokazuje i veliko razumevanje za ambicije fanariotskih krugova da preuzmu dijasporu svih pravoslavnih pomesnih crkava, pa i SPC.“
Otuda se insistiranje ovog evrobirokrate o nekakvom posebnom položaju naše eparhije u Nemačkoj može dovesti, ukazuje Čvorović, u vezu sa pokušajem odvajanja i priključenja Carigradskoj patrijaršiji, koja je u tom smislu već učinila korak, jer svi episkopi pomesnih pravoslavnih crkava u dijaspori ulaze u telo koje koordinira rad pravoslavnih episkopa u jednoj državi ili više država, a kojima uvek predsedava episkop iz Carigradske patrijaršije.
Plan je konfederalizacija SPC
Kada govori o ovakvim ambicijama, Čvorović napominje da treba odvojiti fanariotske krugove i njihove istočnopapističke planove koji postoje vekovima od same Carigradske katedre.
„Fanariotskim krugovima, kao ni Zapadu, ne odgovara SPC kao jedinstvena. Oni bi da je konfederalizuju kako bi u bivšim jugoslovenskim republikama stvorili autonomne crkve, a što se tiče dijaspore, izašli u susret ambicijama Carigrada koji je skučen na malom prostoru i sa malobrojnom pastvom.“
Ambicije zapadnih krugova prepoznala je SPC pa je na jednoj od poslednjih sednica Sabora donela stratešku odluku o ukidanju episkopskih saveta, koji su mogli u budućnosti da budu institucionalna klica za dezintegraciju SPC.
„Ukidanjem eparhijskih saveta episkopat SPC je poslao jasnu poruku da je epoha u kojoj se Srpska crkva pod pritiskom spolja, nevoljno, u organizacionom smislu, prilagođavala mapi Balkana koju je iscrtao NATO — prošlost. Ova odluka ukazuje da Srpska crkva nije spremna da izađe u susret globalnom neprijatelju pravoslavlja i srpstva, tako što bi, zadržavajući episkopske savete, stvorila uslove za dezintegraciju SPC.“
Presecanje duhovne vertikale
Viola, podsetimo, nije prva koja je u Srpskoj crkvi prepoznala činilac koji može da poremeti planove zapadnih stratega. Na njen poguban značaj upozoravali su i američki generali i zapadni komesari, dovodeći je uvek u vezu sa strateškim značajem obezbeđivanja stabilnosti na Balkanu.
Kao i u Makedoniji i u Crnoj Gori, za održivost NATO-a i evroatlantske politike, pokazalo se, nije dovoljno samo njihovo fizičko prisustvo, već i presecanje duhovne vertikale i brisanje sećanja na Srbiju. U tom ključu bi trebalo razumeti napisani pa netom obrisani tvit Viole fon Kramon.
