Srbi narod najstariji — brutalni pokušaj falsifikovanja istorije

Namera apela je da upozori javnost na štetnost brutalnih pokušaja falsifikovanja srpske nacionalne istorije sa ciljem stvaranja slike koja nije autentična i koja nije zasnovana na činjenicama i uspostavljanja mitomanske slike o srpskoj istoriji, kaže istoričar Dejan Ristić.

Srbi, najstariji narod — ratovali protiv faraona...

Među „autohtonističkim teorijama“ o poreklu Srba ima i onih koje govore da su Srbi potekli sa Sirijusa, iz Indije, da su ratovali protiv egipatskih faraona i kineskih careva, da su živeli na teritoriji Afrike, Azije i različitih delova Evrope.

„Istorija je, kao i svaka druga nauka, pre svega nauka. Ona je zasnovana na činjenicama, na traganju za pisanim izvorima, na unutrašnjoj i spoljnoj analizi istorijskih izvora. Kod nas istoričara, za razliku od umetnika, a umetnost počiva na slobodi izraza, ne postoji sloboda istorijskog tumačenja događaja, ličnosti, istorijskih procesa. Mi ne možemo da tumačimo prema našim ličnim stavovima, političkim, ideološkim, verskim, kulturološkim, jezičkim… Moramo da se držimo onoga što istorijski izvori sadrže, ne smemo dodavati, ne smemo konstruisati, ne smemo izbacivati“, objašnjava Ristić.

Apel je ujedinio ne samo naučnike iz različitih oblasti društveno-humanističkih nauka, istoričare, arheologe, etnologe, teologe, već i ljude različitih ideoloških i političkih pogleda na svet.

Šta je pseudoistorija?

Iako ne postoji opšta definicija pseudoistorije, sva tumačenja saglasna su da je pseudoistorija (lažna istorija) izmišljanje i falsifikovanje prošlosti, bilo u dnevnopolitičke svrhe, bilo zarad sticanja lične koristi, objašnjava istoričar Aleksandar Uzelac šta se podrazumeva pod pojmom pseudoistorije.

„Ono što odvaja pseudoistoriju ili lažnu istoriju od istorije jeste to što lažna istorija i njeno tumačenje ne poseduju nikakav naučni metod. Ona negira istorijske izvore, negira sve ono što joj ne ide u prilog, ne postoji nikakav recenzentski postupak ili procena struke. Poslednje, ali ne i najmanje važno, uvek je prisutna nekakva teorija zavere kojom se pokušava objasniti nekakva pseudoistorijska tvrdnja“, kaže on.

Srpski pseudoistoričari obično se pozivaju na Berlinski kongres iz 1878, na kojem je, navodno, Srbima zabranjeno da izučavaju svoju istoriju. Takođe, neki od njih pozivaju se na „rimsku revoluciju“ tokom koje su uništene tekovine etrurske („etruske“) civilizacije, izvorno srpske, ili na zabranu dela Miloša S. Milojevića.

Jedna od konstrukcija srpskih pseudoistoričara jeste i „bečko-berlinsko-vatikanska istorijska škola“, termin koji ne postoji u nauci, objašnjava Uzelac.

Pseudoistorija u Srbiji — uvoz iz NDH

Rodonačelnikom srpske pseudoistorije u novije doba smatra se Olga Luković Pjanović, tokom Drugog svetskog rata udata za Adolfa Bratoljuba Klaića, tvorca hrvatskog novogovora u vreme NDH, koji je u „korienskom pravopisu“, koji je bio na snazi u NDH, negirao jednačenje suglasnika po zvučnosti.

„Naši autohtoniste prepoznaćete po tome što izbegavaju da koriste jednačenje suglasnika po zvučnosti, što govore o ’srbstvu‘ i ’srbskom‘ jeziku, što je tvorevina koja je, zanimljivo, potekla iz jedne ustaške sredine. To je zanimljiv pokazatelj odakle i duvaju ti vetrovi autohtonizma. Oni su danas u Srbiju uglavnom uvezeni od ljudi spolja, iz sredina za koje ne možemo reći da su naklonjene srpskim nacionalnim interesima“, naglašava Uzelac.

Nehotični rodonačelnik crnogorskog separatizma

Za rodonačelnika teorija o Srbima kao najstarijem narodu autohtonisti uzimaju ime Miloša S. Milojevića. On tehnički govoreći nije bio autohtonista, već kako Uzelac kaže, fantasta koji je domišljao srpsku istoriju, pronalazio Srbe na Kineskom zidu i u Kongu i tvrdio da su Srbi na Balkan došli pre više hiljada godina iz Indije. Pri tome, Milojević je bio istaknuti nacionalni delatnik i ratni heroj, a nažalost i čovek za kog su savremenici tvrdili da ima dijagnozu.

„On nije bio samo prvi srpski autohtonista, kako se to danas kaže, veći jedan od prvih Jugoslovena. Tako da on nije domišljao samo prošlost Srba i prenosio je hiljadama godina u prošlost, nego, recimo, i prošlost Hrvata, koje je smatrao srodnim ili identičnim Srbima“, objašnjava Uzelac.

Štetnost Milojevićevih tvrdnji naš sagovornik vidi u tome što je Milojević prvi koji je tvrdio da je prostor srednjovekovne Duklje ili Zete (današnje Crne Gore) „crvena Hrvatska“. Tako je Milojević nehotično postavio temelje crnogorskog separatizma i odvajanja Crnogoraca od Srba, insistirajući na hrvatskom poreklu Dukljana, što su kasnije zloupotrebljavali hrvatski nacionalisti sa kraja 19. veka, kao i njihovi crnogorski saveznici Sekula Drljević i Savić Marković Štedimlija.

„Taj primer je sasvim dovoljan da pokaže koliko pseudoistorijske besmislice mogu da budu izuzetno štetne po srpske nacionalne interese, čak i ako potiču od samoproklamovanih velikih srpskih patriota“, napominje Uzelac.

U vreme kada je objavljivao svoja dela, Milojević čak nije ni bio kritikovan — bio je naprosto ismejan. Njega niko nije uzimao za ozbiljno ni u naučnoj, ni u široj javnosti. Tako su njegove knjige gurnute na marginu — one nikada nisu zabranjivane.

Nova pseudoistorijska „škola“ protiv srpskih nacionalnih interesa

U svetlu najnovijih događanja u Crnoj Gori Ristić upozorava na stvaranje nove autohtonističke „škole“ zasnovane na Milojevićevim besmislicama. Autohtonisti su tokom obeležavanja 800 godina od osnivanja Srpske pravoslavne crkve bili izuzetno agresivni prema toj instituciji, smatrajući je neprijateljem Srba, koja krije „pravu“ srpsku istoriju.

„Kod nas se sada budi autohtonistički pokret, koji zasniva svoje stavove na Milojevićevim besmislicama, i iznutra, iz Srbije, plasira izuzetno opasne, potpuno neistinite tvrdnje u periodu kada se konkretno naša crkva i naša država suočavaju sa i te kako ozbiljnim problemima na teritoriji Crne Gore“, kaže Ristić.

Milojevićevi stavovi koje su njegovi fanatizovani sledbenici tokom 2019. godine posebno akcentovali su napadi na crkvu i Svetog Savu i na sve ono što čini srpski nacionalni identitet, dodaje on.

I Rusi su ismejali Milojevića

Milojevića ne samo da su ismejali njegovi savremenici iz Srbije, već i savremenici iz Rusije. Tako čuveni konzul Ivan Stepanovič Jastrebov u svom delu „Stara Srbija i Albanija“ pokazuje da je Milojević izmišljao crkve i natpise u njima, nazivajući Milojevićeve putopise „zbornikom tendencioznih laži i obmana“.

U najvećoj enciklopediji carske Rusije, objavljenoj u izdavačkoj kući „Brokhauz-Efron“, objavljivanoj krajem 19. veka, u noti o Milojeviću kaže se da je strahovito izmišljao, navode naši sagovornici.