Artefakt je nađen u utvrđenju Novae, lokalitetu koji je služio kao stalna baza prve legije carske rimske vojske. Rimljani su bili stacionirani u tom regionu od 1. veka nove ere do sredine 5. veka, a poljski arheolozi već decenijama proučavaju područje vojne kasarne zajedno sa bugarskim partnerima.
Poljski i bugarski arheološki tim koji je iskopavao logor otkrio je legendarni keramički „frižider“ koji je održavao hranu hladnom, kao i kosti, ogrev i keramičku činiju.
Skladište hrane se sastoji od keramičkih tanjira i delova posuđa i životinjskih kostiju, rekao je vodeći arheolog profesor Pjotr Diček iz Istraživačkog centra za antiku jugoistočne Evrope Univerziteta u Varšavi.
Sačuvani fragmenti kostiju imali su tragove termičke obrade, što znači da je meso koje se nalazilo u „frižideru“ kuvano ili pečeno, dodao je stručnjak. Pored toga, na lokalitetu je pronađena zbirka novca od sredine 3. do početka 4. veka. Otkriveni su i ručni mlinovi, kolovrati, ribarski tegovi, jame sa kostima i fragmenti zdela. Bilo je i čestica drvenog uglja i fragmenta male činije za koje je Diček rekao da su mogli biti ostaci kadionice koja se koristila za odbijanje insekata, piše portal „Sajens in Poland“.
Prema rečima arheologa, otkrića ovakvih „hladnjača“ su retka jer retko preživljavaju rekonstrukcije zgrada.
Novae je izgrađena u 1. veku nove ere od strane prve italske legije Rimljana i bila je stalna baza na donjedunavskom limesu (granica carstva) u donjoj Meziji. Godine 69. odlučeno je da se ojača granica carstva pošto je susedna Dakija smatrana pretnjom. Shodno tome, novoformirana legija, čiji su regruti bili italijanskog porekla, prebačena je na Dunav. Prva italska legija bila je stacionirana u Novae do sredine 5. veka.